Regering Trump twijfelt aan voortbestaan Europese beschaving: 'Lieve mensen, de verkering is over'
President Donald Trump heeft de relatie met Europa verder op scherp gezet. De Verenigde Staten wil de komende jaren het verzet tegen de gevestigde orde in Europa aanwakkeren, staat in de zogeheten Nationale Veiligheidsstrategie (NSS). "Trump maakt de verkering uit", zegt Amerikakenner Diederik Brink. De Europese Unie heeft inmiddels op het plan van Trump gereageerd.
Volgens Trump zetten de Europese Unie en zittende regeringen de Europese beschaving op het spel, staat in de uitgangspunten voor het Amerikaanse buitenlandbeleid van zijn regering. Die ziet tevreden dat "patriottische partijen", doelend op radicaal-rechts, in opmars zijn.
De Nationale Veiligheidsstrategie betwijfelt of Europese landen op den duur nog wel "betrouwbare bondgenoten" kunnen zijn. Europa stevent volgens de Trump-regering af op zijn ondergang, door democratie en politieke vrijheden uit te hollen en door immigratie en het verlies van nationale eigenheid en zelfvertrouwen.
'De verkering is over'
De harde kritiek op de Europese gevestigde orde en de steunbetuiging aan radicaal-rechts doen denken aan het kennismakingsbezoek van vicepresident JD Vance aan Europa. Toen waren Europese landen geschokt en woedend. Nu is een soortgelijke boodschap vervat in Trumps beleidsagenda.
"Trump kijkt Europa in de ogen aan en wil duidelijk maken: 'Lieve mensen, de verkering is over'", zegt Amerikakenner Brink in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Europa zegt: 'Ja maar, we hebben toch een relatie? We zijn toch al decennia samen? We hebben toch een sterke band door de NAVO en de sterkste economische band ter wereld?'"
“Alle ogen zijn nu gericht op de veiligheidsstrategie van de Verenigde Staten, maar we moeten de focus hebben op wat wij zelf als Europa gaan doen.”
Volgens Brink is het tijd dat Europa zich op zichzelf gaat focussen. "Alle ogen zijn nu gericht op de veiligheidsstrategie van de Verenigde Staten, maar we moeten de focus hebben op wat wij zelf als Europa gaan doen. De Franse president Emmanuel Macron noemde het al strategische autonomie. De grote vraag is: zijn we daartoe in staat?"
Europa blijft essentieel
De VS willen de komende jaren investeren in "de gezonde naties van Midden-, Oost- en Zuid-Europa", stelt de NSS. Daar zijn geestverwanten van Trump aan de macht, in bijvoorbeeld Hongarije, Slowakije, Tsjechië en Italië. Sommige andere, minder migratiekritische NAVO-bondgenoten lopen grote kans binnen een paar decennia "in meerderheid niet-Europees te worden". Voor hen zou het bondgenootschap met de VS niet langer verzekerd zijn.
De regering-Trump mag dan veel meer aandacht besteden aan het westelijk halfrond en aan de concurrentie met China, Europa blijft "essentieel" voor de VS. Niet alleen economisch, maar ook "cultureel", staat in het NSS. Wel richten de VS zich dan op de individuele landen en doen ze liever geen zaken met de EU.
Tekst gaat verder onder X.
De Amerikaanse president Donald Trump slaat om zich heen, ziet Amerikakenner Diederik Brink. "Hij kijkt Europa recht in de ogen aan en zegt dat de verkering over is." #WNL pic.twitter.com/ISwEe8m14h
— WNL Vandaag (@WNLVandaag) December 8, 2025
Volgens de NSS is het in het Amerikaanse belang zo snel mogelijk een eind te maken aan de oorlog in Oekraïne en de spanningen tussen Rusland en Europa. Het leeuwendeel van de Europeanen zou ook vrede willen, maar krijgt geen gehoor bij hun "ondemocratische" regeringen.
EU reageert
Brussel heeft vandaag gereageerd bij monde van vorzitter van de EU-leiders António Costa. Hij zegt dat de Verenigde Staten voor Europa een belangrijke bondgenoot en economische partner blijven, maar ze moeten wel de soevereiniteit van Europa respecteren. "Bondgenoten moeten zich niet bemoeien met het leven en met de interne politieke keuzes van deze bondgenoten", zei Costa.
Dat Europa op zijn ondergang zou afstevenen, vindt Costa een verwerpelijke gedachte. "De Verenigde Staten kunnen de visie van Europese burgers op vrijheid van meningsuiting niet vervangen. En daarover moeten we duidelijk zijn."
Costa vindt dat niet kan worden geaccepteerd dat de soevereiniteit van Oekraïne, de territoriale integriteit en grenzen in twijfel worden getrokken. Als dat in Oekraïne gebeurt, kan het volgens hem ook elders gebeuren.
Europa moet zich versterken om zichzelf te beschermen tegen "onze tegenstanders, maar ook tegen bondgenoten die ons uitdagen", zei Costa. In zijn ogen moet Europa zich "als wereldspeler profileren". De EU moet een duidelijke visie hebben, de internationale orde bewaken die op regels is gebaseerd, een sterke interne markt hebben en wereldwijd concurrerend zijn, zei hij.
Duitsland heeft geen behoefte aan "andermans advies", zo reageerde buitenlandminister Johann Wadephul op de NSS. De VS blijven volgens hem een belangrijke NAVO-bondgenoot. Maar die band gaat over veiligheid en niet over hoe Duitsland zijn samenleving inricht.