CPB-directeur: nieuw kabinet moet niet nog meer geld uitgeven

CPB-directeur Pieter Hasekamp waarschuwt dat het nieuwe kabinet niet nog meer geld moet uitgeven. Die boodschap bracht hij gisteren aan de formatietafel met Rob Jetten en Henri Bontenbal. "Maak keuzes", zegt Hasekamp daags na die gesprekken in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Hasekamp benadrukte gisteren dat van extra uitgaven door vorige kabinetten vaak weinig terechtkwam en dat daardoor de arbeidsmarkt krapper is geworden. "De Nederlandse economie kan maar een bepaalde oploop van uitgaven aan. Op een gegeven moment zullen die uitgaven en inkomsten meer met elkaar in balans moeten komen."

In Goedemorgen Nederland zegt hij: "Het is geen nieuwe boodschap. Nederland heeft zich gebonden aan bepaalde begrotingsregels, het tekort mag niet te veel oplopen. Onze staatsschuld is laag, er is wel wat ruimte. Tegelijkertijd: er zijn heel veel wensen. Nederland moet weer investeren. Ik denk dat het belangrijk is om daar ruimte voor vrij te maken. Maar mijn boodschap is dan: zorg ook dat je de ruimte vrijmaakt. Maak keuzes."

Gisteren spraken partijleiders Jetten (D66) en Bontenbal (CDA) met experts over financiën en economie om te zoeken naar mogelijkheden om te investeren. De huidige begrotingsregels zitten dat vaak in de weg, zei Bontenbal.

''Meer van alles' kan niet'

Het planbureau waarschuwde een jaar geleden dat Nederland "dicht langs de vangrail" van de begrotingsregels gaat met de overheidsuitgaven. Het Rijk mag volgens die regels maximaal 3 procent van het bbp meer uitgeven dan er binnenkomt. Die waarschuwing geldt volgens de CPB-directeur nog steeds.

Tekst gaat verder onder X.

Hasekamp zei na zijn gesprek met de formerende partijen dat die "keuzes moeten maken. Dat zijn politieke keuzes, maar alleen maar meer van alles, dat gaat niet werken." Hij herhaalt in de studio: "Als je het geld aan onderwijs, stikstof en klimaat wil uitgeven, moet dat ergens vandaan komen. Alleen maar 'meer van alles' gaat niet werken. Ik denk dat Nederland de afgelopen jaren te weinig keuzes heeft gemaakt, waardoor we vastlopen op allerlei terreinen."

Defensie

Nederland wil de komende jaren fors meer uitgeven aan defensie; daar moet een nieuwe coalitie ook een plan voor maken. Hasekamp verwijst daarvoor naar eerder werk van het CPB: "De doorrekeningen van de verkiezingsprogramma's hebben laten zien dat daar mogelijkheden voor zijn."

Het CDA wil dat het stikstoffonds, voorheen goed voor tientallen miljarden euro, terugkomt om het langslepende stikstofprobleem te verhelpen. Hasekamp is daar voorzichtig positief over. "Geld reserveren voor zo'n gerichte doelstelling, daar zou een eenmalige impuls relatief goed uit kunnen pakken."

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB), ook te gast in de studio, vindt dat het huidige kabinet al behoorlijk de hand op de knip heeft gehouden. "Ook dit kabinet heeft best wat bezuinigingen doorgevoerd, ook op de taakstelling van het ambtenarenapparaat. Dat is echt niet mals. We zien al jaren een afnemende beroepsbevolking. Je moet meer met minder doen. Dat betekent ook iets voor de financiën."