Suriname 50 jaar zelfstandig: van angst en braindrain naar nieuwe hoop op rijkdom

Op dinsdag 25 november, precies 50 jaar nadat Suriname zelfstandig werd, opent koning Willem-Alexander het Suriname Museum in Amsterdam. Acteur Jeffrey Spalburg is daarbij aanwezig als host. De aanwezigheid van de koning wordt door Surinamers gezien als een belangrijk signaal van erkenning en betrokkenheid.

Spalburg twijfelde geen moment toen hij gevraagd werd: "Surinamers zijn ontzettend trots op hun land. Er is ontzettend veel hoop op een betere toekomst." Begin december reist de koning bovendien af naar Suriname voor een officieel staatsbezoek. "Dat is in al die jaren nog niet gebeurd en dat maakt het zo ongelooflijk bijzonder", zegt oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas in WNL In de Kantine op NPO Radio 1.

Al die officiële gelegenheden zijn ter ere van het 50 jarige bestaan van de Republiek Suriname. Op 25 november 1975, werd Suriname zelfstandig. Het land barstte van feestvreugde, maar tegelijkertijd waren er ook zorgen, legt historicus en journalist Coen Verbraak uit: "Jongeren met potentie stapten op het vliegtuig naar Nederland waardoor een braindrain ontstond. Veel Surinamers waren er niet zeker van dat hun land op eigen benen kon staan en vertrokken daarom naar Nederland."

Verbraak maakte ter gelegenheid van het jubileum de serie 'Suriname: 50 jaar tussen zorg en hoop' waarvoor hij zowel met Surinamers in Nederland als in Suriname sprak.

"Dat zoveel jonge mensen met kwaliteiten zouden vertrekken, had men niet zien aankomen. Het was de bedoeling dat ze na hun studie in Nederland weer terug zouden komen, maar in heel veel gevallen gebeurde dat niet." Veel kennis verdween uit het land waardoor het op eigen benen staan nog lastiger werd.

Slavernijverleden

"Nederland en Suriname zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden door het slavernijverleden", vertelt Verbraak. Voor dat verleden bood koning Willem-Alexander in 2023 zijn excuses aan. "Dat maakte niet zo'n indruk op Surinamers, wel dat hij vroeg om vergiffenis. Dat is echt blijven hangen."

Maar wat hem ook opviel, is dat Surinamers helemaal niet zo bezig zijn met het slavernijverleden: "Wat mij opviel is dat heel veel mensen in Suriname daar al voorbij zijn. Er is een gevoel van hoop en toekomst."

Olie en goud

En dat heeft vooral ook te maken met de vele grondstoffen die het land rijk is. Het gaat om olie, gas en goud die in grote hoeveelheden te vinden zijn in de bodem. Gedolven worden de grondstoffen nog nauwelijks, maar het kan een gouden toekomst betekenen voor het land.

Dat ziet ook auteur Spalburg. "De olie en gas die onlangs is gevonden, geeft heel erg veel hoop op een goede toekomst." Maar, zo waarschuwt Verbraak: "De rijkdom is er nu ook al, het is alleen oneerlijk verdeeld. Geld om armoede in het land aan te pakken is er echt wel, het zit alleen in de zakken van de verkeerde mensen."