D66-migratiecampagne was rechtser dan verkiezingsprogramma: 'Ik zie weinig concrete maatregelen'
D66 heeft op het migratievraagstuk een rechtsere campagne gevoerd dan wat daadwerkelijk in hun verkiezingsprogramma staat. Dat zegt politiek verslaggever van WNL Tessa van Viegen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Ik zie weinig concrete maatregelen hoe D66 migratie terug gaat dringen."
De komende drie weken gaan D66 en CDA samen om de tafel, om onder leiding van informateurs Hans Weijers en Sybrand Buma alvast de grootste kreuken glad te strijken. "Migratie wordt het meest interessante thema", zegt Van Viegen. "Het akkoord wordt tussen de twee partijen gesloten, maar ze moeten ook andere partijen ermee gaan verleiden."
“Ik zie weinig concrete maatregelen hoe D66 migratie terug gaat dringen.”
Hoe D66 en CDA dat willen gaan doen, is nog onduidelijk. "JA21 wil een strenger migratiebeleid, net als de VVD. Ook het CDA zie je de afgelopen jaren steeds verder naar rechts opschuiven als het gaat om migratie." In de media werd gesuggereerd dat D66 ook een stap naar rechts heeft gedaan, "maar als ik het verkiezingsprogramma teruglees, zie ik weinig concreets. De toon was rechtser dan wat we in debatten van D66 horen. Ik moet het nog maar zien."
'Hier zie je al grote verschillen'
Van Viegen is benieuwd hoeveel water bij de wijn Rob Jetten gaat doen als het gaat om migratie. "Bijvoorbeeld als we het hebben over het punt van strafbaarstelling van illegaliteit. Dat is een thema dat veel in het nieuws is geweest, de hulp die je biedt aan iemand die is uitgeprocedeerd en terug moet."
CDA is voor deze strafbaarstelling, D66 is tegen. "Daarin zie je al grote verschillen hoe twee partijen naar zo'n thema kijken, terwijl het een belangrijk thema is voor Nederland."
Of ze al zo gedetailleerd naar alle zaken kijken met het oog op aansluitende partijen, is nog maar de vraag. "De informateurs zullen een vinger in de pap krijgen. Ze moeten een goede balans vinden om andere partijen te verleiden. Als ze alleen maar gaan zeggen: 'we gaan migratie terugdringen', heb je daar niets aan. Ze moeten concreter worden."
Wonen, stikstof en boeren
Een ander heikel thema is wonen. D66 wil tien nieuwe steden bouwen, plannen die je niet terugvindt in het CDA-programma. Die partij wil wel ieder jaar 100.000 woningen bouwen. "Ze zijn allebei ambitieus, daar komen ze waarschijnlijk wel uit", is Van Viegen stellig.
Het stikstofprobleem kan wel een stevige discussie opleveren. "Daar zaten de partijen de afgelopen jaren duidelijk niet op één lijn, maar er ontstaan verschillen in het verkiezingsprogramma", onderzocht Van Viegen. CDA wil nog steeds 2035 al richtlijn gebruiken om de stikstofuitstoot met vijftig procent te verminderen. D66 wil dat al in 2030 geregeld zien. "Ze willen allebei in ieder geval van het stikstofslot af."
“Als je een goed inhoudelijk akkoord wil, dan kan je niet tot heel diep in de details gaan.”
Waar het gaat over de uitkoop van boeren staan beide partijen verder van elkaar af. "CDA hecht steeds meer waarde aan het perspectief van boeren. Alleen als dat niet meer mogelijk is, moet je ze uitkopen. Dat is een lastiger punt om uit te komen dan de woningbouw."
Drie weken onderhandelen moet in principe voldoende zijn om de hand te schudden op de belangrijkste thema's, maar "als je een goed inhoudelijk akkoord wil, dan kan je niet tot heel diep in de details gaan", plaatst Van Viegen een kanttekening. "Migratie is het moeilijkste punt, naast de financiën. Daar is D66 veel ambitieuzer in. Zij willen veel geld uitgeven en we kennen het CDA als een partij die de hand op de knip houdt. Ook dat wordt een flink discussiepunt."