Wouter Koolmees terug in Den Haag als verkenner: 'Bij zowel links als rechts ligt hij goed'

Wouter Koolmees wordt de verkenner voor D66. De topman van de NS zal dinsdag worden voorgedragen door de winnaar van de verkiezingen na een overleg tussen de fractievoorzitters en voorzitter Martin Bosma van de Tweede Kamer.

"Hij is op zich een man met veel ervaring en is ook geliefd in Den Haag", vertelt politiek verslaggever Tessa van Viegen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Bij zowel links als rechts ligt hij goed. En hij heeft het weleens eerder gedaan. Hij was informateur in Rotterdam en daar heeft hij Denk, D66, VVD en Leefbaar Rotterdam - toch vrij uiteenlopende partijen - bij elkaar gebracht."

De grootste partij van de nieuwe Tweede Kamer mag als eerste een verkenner voordragen. Die moet ruime politieke ervaring hebben, maar wel op enige afstand van de actuele politiek staan. De verkenner moet met de naam van een informateur komen en voorstellen welke partijen moeten gaan praten over de vorming van een kabinet.

Afstand

"Hij is zelf geen actief politicus meer, dus in die zin heeft hij afstand", aldus Van Viegen. "Hij is de baas van de NS op dit moment, met wel een bak aan Haagse ervaring. In die functie is dat ook wel nuttig. Je moet toch die partijen bij elkaar weten te brengen. We hebben al allerlei uitsluitingen gezien, dus dat wordt nog een behoorlijke klus. Iemand die daar een goed gevoel voor heeft, lijkt me wel nuttig."

Koolmees is in 2021 ook twee keer informateur geweest. De eerste keer was maar een paar dagen eind maart, begin april, samen met Tamara van Ark van de VVD. In oktober werd hij opnieuw informateur, dit keer met Johan Remkes. Zij zorgden dat het vierde kabinet-Rutte er kwam, bestaande uit VVD, D66, CDA en ChristenUnie. 

Van 2010 tot 2017 zat Koolmees in de Tweede Kamer. Daarna was hij van oktober 2017 tot begin januari 2022 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij verving van november 2019 tot medio mei 2020 Kajsa Ollongren als vicepremier, toen zij met ziekteverlof was.

'75 niet voldoende'

Een mogelijke coalitie met D66, VVD, CDA en JA21 zou uit 75 zetels bestaan. "Dat is niet erg stabiel", weet Erik Gerritsen, directievoorzitter woningcorporatie van Ymere. "Je hoeft maar één dissident te hebben en dan ben je al weg. Nederland hunkert sowieso naar een stabiel kabinet dat het vier jaar uithoudt. Dan is 75 gewoon niet voldoende."

"Dat gebeurt nog weleens, dat iemand uit een fractie stapt", reageert Van Viegen. "En dan ben je meteen klaar. Of deze vorm kans van slagen heeft, dat moeten we echt nog gaan zien. Maar dat gaat die verkenner dus allemaal uitzoeken de komende dagen. Dat kan best wel snel gaan."

De VVD heeft tot nu toe stellig beweerd niet in een kabinet te stappen met GroenLinks-PvdA. "De afgelopen dagen heb ik de deur eerder verder dicht zien gaan dan dat die openging", aldus Van Viegen. "Ze zien eerder nog een optie dat er een partij bijkomt dan dat ze over links gaan. Die optie willen ze eerst verkend zien."