Oud-zorgminister waarschuwt nieuw kabinet voor failliet zorgsysteem: 'Jarenlang niets aan kostenbeheersing gedaan'

De uitgaven in de zorg beperken is een onmogelijke opgave, maar de kosten minder hard laten stijgen is wel haalbaar. Dat zegt Edith Schippers, voormalig VVD-zorgminister, in WNL Op Zondag op NPO 1. Ze houdt een pleidooi voor een grotere rol voor apothekers en slimmere kostenbeheersing in het zorgsysteem.

Schippers, de huidige CEO van Mosadex, een corporatie voor Nederlandse apothekers, stelt dat het kabinet voor een grote uitdaging staat. "Als je de uitgaven negen procent per jaar laat stijgen en je economie groeit 1,5, met geluk 2 procent, dan kun je vooraf natellen dat dit niet goed gaat."

Volgens haar is er jarenlang te weinig aan het zorgstelsel gedaan. "Er is niets aan het systeem veranderd en ook niet aan kostenbeheersing. De systemen bijten zichzelf in de staart. Ik pleit ervoor om in de formatie een goed plan te maken hoe de kosten in de gezondheidszorg op een verstandige manier in de hand worden gehouden."

Daarmee wil Schippers niet zeggen dat er niet verder geïnnoveerd kan worden, onderstreept ze. "Innovatie heeft ons altijd verder gebracht. Laat de dogma’s los die ons al jaren vermoeien en die totaal niet weergeven hoe het in de praktijk gaat."

Tekortkomingen

In haar huidige rol bij Mosadex ziet Schippers de tekortkomingen van dichtbij. "Een zorgverzekeraar koopt een geneesmiddel in en zegt dat alleen dat middel voorgeschreven mag worden. Maar als er niet genoeg wordt ingekocht, ontstaat een tekort. De apotheker moet dan rondbellen en houdt iedereen van zijn werk."

Luister deze uitzending van WNL Op Zondag hier terug als podcast:

Schippers pleit voor het voorschrijven van goedkope maar effectieve middelen om kosten te drukken, mits er voldoende wordt ingekocht. Ze wijst ook op de rol die apothekers kunnen spelen in de zorg. "Een apotheker, die zes jaar is opgeleid om heel veel te leren over de impact van geneesmiddelen, kan een huisarts ontlasten. Bijvoorbeeld bij het afbouwen van pijnstillers of slaappillen, of bij het controleren van medicatiegebruik."

Een grotere rol voor apothekers vraagt echter aanpassing van bestaande regels, benadrukt ze. "Als je zorg wil overhevelen van de huisarts naar de apotheker, maar de patiënt betaalt bij de huisarts geen eigen risico en bij de apotheker wel, dan gaat niemand dat natuurlijk doen."

Losliggende stoeptegel

Hoogleraar Marcel Levi vindt juist dat de politiek zich veel te veel focust op de zorgkosten. "Ze tellen de kinderopvang mee, asielzoekersopvang, buurtwerk...Als je elke losliggende stoeptegel tot zorgkosten rekent, dan schiet het lekker op. Het mag groeien, maar niet te hard."

Volgens Levi is er nog genoeg ruimte om verspilling in het systeem aan te pakken. "Er zit heel veel dubbel werk in. Ik ben groot voorstander van een grotere rol voor apothekers. In Engeland, waar ik heb gewerkt, deden zij bloeddrukcontroles en vaccinaties. Allemaal taken die bij ons nog bij de huisarts liggen, die het al veel te druk heeft."