Rob Jetten begaat 'gigantische blunder' met opmerking over Amalia: 'Hij overspeelt totaal zijn hand'

Het EenVandaag Verkiezingsdebat heeft maandagavond gezorgd voor een aantal pijnlijke uitglijders. Vooral D66-leider Rob Jetten met een grap over prinses Amalia en PVV-leider Geert Wilders met een opmerking over hongersnood in Afrika gingen de mist in, zag politiek verslaggever van WNL Tessa van Viegen. "Jetten overspeelde hier totaal zijn hand."

In een debat over Defensie zei Jetten voor een zaal met tweeduizend studenten in Rotterdam Ahoy: "De beste promotie voor werken bij Defensie is volgens mij dat je met de kroonprinses ergens in een militaire training terecht kan komen. Ik gok dat een aantal kerels hier in de zaal daar wel zin in heeft."

Debatleider Suzanne Bosman riep Jetten direct tot de orde. "Wat is dat nu voor seksistische opmerking?" De D66-leider probeerde zich te herpakken door te zeggen dat hij het "heel stoer" vindt dat prinses Amalia reservist wil worden. "Zij geeft hiermee een heel mooi voorbeeld aan andere jongeren, dat je kan kiezen voor een carrière bij Defensie."

'Jetten overspeelt zijn hand totaal'

Volgens Van Viegen was het kwaad toen al geschied. "Er waren tijdens het debat echt meerdere misstappen van ervaren politici van wie je het niet per se zou verwachten. Rob Jetten maakte een gigantische blunder met een grapje over Amalia, dat totaal niet landde in de zaal", zegt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Van Viegen denkt dat Jetten overmoedig werd. In de meest recente peilingen komt D66 uit op 17 tot 22 zetels, terwijl de partij nu negen zetels heeft. "Jetten zit de afgelopen weken in een gigantische eindsprint, maar hier overspeelt hij zijn hand totaal", zegt Van Viegen over de opmerking van Jetten over Amalia.

"Ik dacht meteen: als dit de afgelopen jaren was gebeurd, was D66 de eerste partij die had gezegd 'dit kan echt niet . Ze hadden de moral high ground genomen en gezegd dat het belachelijk was. Nu is het Jetten die zelf zo’n opmerking maakt", zegt Van Viegen. D66 probeert deze campagne nadrukkelijk het ‘woke’-stempel van zich af te schudden.

"Het gaat goed met de partij de laatste dagen. Ze zien dat ze vooruitgaan. Eigenlijk in die trend probeert Jetten dit grapje te maken, maar het valt totaal verkeerd", concludeert Van Viegen.

Oud-VVD-campagnestrateeg Bas Erlings denkt dat Jetten de opmerking niet vooraf had bedacht. "Dit gebeurt in het moment." Volgens Erlings bewandelt Jetten in de laatste dagen voor de stembusgang in zijn enthousiasme een dun koord. "Een goede grap die het journaal haalt, zit heel dicht bij een blunder."

Erlings denkt dat het vooral slecht viel dat Jetten zei dat "een aantal kerels" wel "zin" hadden in een tijd bij de krijgsmacht met prinses Amalia. "Als hij het woord ‘zin’ had vervangen door 'het wel interessant vinden' of 'het wel leuk vinden', zou het denk ik al een heel andere grap zijn geweest."

Van Viegen: "Hij had niet 'kerels' moeten zeggen. Hij had moeten zeggen dat iedereen het vet had gevonden (om met Amalia in dienst te gaan), maar niet op deze manier."

Directeur van debatcentrum De Balie Yoeri Albrecht denkt dat Jetten de zaal vol studenten probeerde te bespelen. "Het was een zaal met tweeduizend studenten. Hij voelde aan dat er toch een lach in de zaal zat. Ik denk dat hij daarop probeerde in te spelen."

Geert Wilders

Ook een opmerking van PVV-leider Wilders deed na afloop veel stof opwaaien. Wilders zei de btw op boodschappen naar nul procent te willen verlagen en dat te willen betalen door te stoppen met ontwikkelingshulp. "Dan hebben ze misschien iets meer honger in Afrika, maar hier niet", verdedigde hij zijn keuze.

In de zaal klonk gelach, maar vooral gejoel. "Ook deze opmerking viel niet goed in de zaal", zegt Van Viegen, die denkt dat ook Wilders zijn hand overspeelde. "Hij probeert 'de Nederlander' aan te spreken. Hij zet het belang van Nederland tegenover dat van mensen buiten Nederland. Maar vrij weinig Nederlanders willen dat kinderen in Afrika honger lijden. Dat is niet wat 'de Nederlander' wil, en daarin maakte hij een grote fout."

Albrecht denkt dat Wilders deze opmerking had ingestudeerd. "Het kwam er perfect uit. Het is precies in lijn met de campagne die Wilders al jaren voert. Ik vind het beneden alle peil. Laten we wel wezen: doodgaan van de honger doen we in Nederland niet. In Afrika doen mensen dat op sommige plekken wel. Als je zegt ‘iets meer honger’, dan heb je het over hongersnood. Dat is één van de verschrikkelijkste dingen die er zijn."

Spindoctor Erlings vindt de opmerking van Wilders "smakeloos". "Maar ik denk dat hij in tegenstelling tot Jetten wel weet wat hij hier doet. Als je aan zijn achterban vraagt: ‘btw naar beneden en ontwikkelingshulp afschaffen?’, dan vinden ze dat goed. Omdat hij over honger spreekt, ligt het misschien wat gevoeliger. Maar in zijn verkiezingsprogramma staat gewoon dat hij ontwikkelingshulp wil afschaffen."

Van Viegen: "Deze uitspraak maakt het heel beeldend. Ik vraag mij af of zijn kiezer dat uiteindelijk ook wil. In ieder geval niet de groep die ‘Milders’ de vorige keer steunde, wordt hier denk ik niet enthousiast van."

Joost Eerdmans grote winnaar

De winnaar van het EenVandaag-debat was volgens Van Viegen JA21-lijsttrekker Joost Eerdmans. "Hij was de enige die goede zaken heeft gedaan. Hij mocht met de grote jongens meedoen en kwam er goed uit. Eerdmans kreeg ook de vraag wat hij zou doen als hij premier zou worden, en trok die vraag slim naar zich toe. Ik denk dat hij kiezers van de PVV en VVD heeft doen twijfelen."