Van der Plas wil verbod op gebedsbijeenkomsten in het openbaar, al heeft ze die nooit gezien: ‘Maar het gebeurt wel’

Met een visiestuk 'tegen islamitisch extremisme' wil BBB-leider Caroline van der Plas het gesprek over religie in de publieke ruimte aanzwengelen. Volgens haar ervaren Nederlanders overlast van grote gebedsbijeenkomsten in het openbaar, al heeft ze die zelf nooit gezien. "Wij vinden het belangrijk dat de publieke ruimte neutraal is."

De partij pleit in het visiedocument voor een verbod op groepsgebeden in de openbare ruimte, met uitzondering van hoogtijdagen. Het pamflet is bedoeld als antwoord op islamitisch extremisme, maar Van der Plas benadrukt dat het breder is. "De visie gaat over de vrijheden in Nederland. Hoe willen we als samenleving leven?"

Toch richt BBB zich in het document vooral op de islam. "Dan hebben we het specifiek over islam-extremisme, niet over 'de moslims'", verduidelijkt de BBB-voorvrouw in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "In het stuk staat juist dat er binnen de moslimgemeenschap ook liberale moslims zijn die problemen hebben met de radicale stroming binnen de islam. Dat is waar het stuk over gaat."

Straatgebeden

Een van de voorstellen van BBB is het verbieden van straatgebeden of religieuze afsluitingen. Dat geldt voor alle religies, zegt Van der Plas. "In een aantal grote steden zijn er op straat grote gebedsbijeenkomsten in de publieke ruimte. Wij vinden het belangrijk dat die ruimte neutraal blijft."

Zelf heeft Van der Plas zo’n bijeenkomst nooit meegemaakt. "Maar het komt wel voor", verzekert ze. "Wij zeggen niet dat het overal in Nederland elk weekend gebeurt, maar het komt voor in een aantal wijken. De hele ruimte wordt afgezet en het gaat gepaard met geluidsversterkende gebedsoproepen. Mensen die daar wonen, kunnen ze niet altijd verstaan. Dat is waar wij van zeggen: dat vinden we onwenselijk."

BBB wil een uitzondering maken voor 'hoogtijdagen', religieuze feestdagen. "Als er bijvoorbeeld een bijeenkomst is aan het einde van de ramadan of een katholieke processie." Verder hoort bidden volgens haar in gebedsruimtes. "We hebben kerken, we hebben stilteruimtes..."

Tekst gaat verder onder X.

The Passion blijft in de wereld van BBB gewoon toegestaan. "Ja, natuurlijk", zegt Van der Plas. Ook Opwekking, een populair christelijk festival, mag doorgaan. “Daarvoor wordt een vergunning aangevraagd." Ook met kerst rond een kampvuur staan wordt als het aan het Kamerlid ligt niet verboden.

Als Van der Plas de voorstellen uit het pamflet zou omzetten in wetten, wil ze die eerst verduidelijken. "We hebben een visie opgeschreven, geen wet voorgesteld. Als je er een wet van maakt, kijk je altijd op welke manieren wel en niet, zodat je niet dingen verbiedt die je niet wílt verbieden. Voor ieder wetsvoorstel geldt: hoe richten we het zo in dat we niet de verkeerde mensen treffen?"

'Hebben het niet over 'de moslim''

Ze benadrukt dat het visiestuk niet is gericht tegen goedwillende moslims. "We hebben het hier over extremistische stromingen binnen de islam, niet over 'de moslim'. In de visie staat juist dat we ook de vrijheden van liberale moslims willen beschermen. Ik heb laatst gesproken met een meneer uit de Alawitische gemeenschap, een liberale stroming binnen de moslimgemeenschap. Zij ervaren veel overlast."

In een interview met Trouw zei Van der Plas dat moslims die in een grote groep op straat bidden, overlast veroorzaken. Daarbij maakte ze geen onderscheid tussen goedwillende en extremistische moslims. "Je moet het hele interview lezen", zegt Van der Plas, die benadrukt dat ze een genuanceerd verhaal vertelt.

Voor de ramadan mag een groep moslims samenkomen om te bidden voor de iftar, vindt ze. Dat valt onder de hoogtijdagen die een uitzondering vormen. "Een iftar mag net zo goed als een kerstmaaltijd, een paasmaaltijd of welk evenement dan ook. Wij zijn niet tegen iftars, niet tegen het kerstontbijt of het kerstdiner. Dat kan gewoon, dat is een uiting van je geloof."

Vrijheid van religie staat in Nederland hoog in het vaandel, weet Van der Plas. "Sterker nog, het staat in de Grondwet. Wij scharen ons daarachter. Mensen mogen hun geloof belijden en uiten. Hier gaat het over excessen in de publieke ruimte", zegt de BBB-lijsttrekker over het voorstel tegen gebedsbijeenkomsten in het openbaar.

Wat verstaat ze onder excessen? "Wat ik zeg: grote gebedsbijeenkomsten waar afzettingen zijn en mensen geen toegang meer hebben, terwijl er plekken zijn waar zo’n bijeenkomst gewoon kan plaatsvinden." De suggestie dat ze angst zaait, wijst ze van de hand. "Ik raad u echt aan om de visie te lezen. Het is een evenwichtig en genuanceerd stuk. Het is juist bedoeld om ervoor te zorgen dat mensen vrij kunnen leven."

'Prettig' gesprek

WNL-verslaggever Mats Akkerman, ook te gast in de studio, merkt op dat hij in Amsterdam-Oost tussen vijf moskeeën woont – "ik heb het opgezocht" – maar nog nooit een openbare gebedsbijeenkomst heeft gezien. "De radicale islam aanpakken kan natuurlijk. De vraag is: los je dat op met deze maatregel? Ik vraag het mij af."

Van der Plas: "Dit is één maatregel in een groot visiestuk. We willen het debat openen over de vraag in welke samenleving wij willen wonen. Wat accepteren we wel en wat niet? Nogmaals, het stuk gaat ook over moslims zelf, die bij ons aangeven dat ze zich niet vrij voelen binnen hun geloofsgemeenschap – althans, binnen het deel dat extremistisch is."

Op de vraag of BBB niet vooral een partij voor boeren is, zegt Van der Plas: "Wij zijn een politieke partij. We praten ook over zorg en onderwijs. Daarvan zegt u toch ook niet: 'Haal het uit het verkiezingsprogramma?' Dit vind ik een rare vraag, eerlijk gezegd."

Ze vindt het "prettig" dat het visiestuk tot dit gesprek heeft geleid. "Dat is precies de bedoeling. Dingen die voor anderen kunnen schuren en voor ons misschien niet, moet je kunnen bespreken."