Politici trekken massaal naar podcasts en TikTok: 'Ze stappen uit bubbel van traditionele media'
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen zijn politici nauwelijks nog weg te denken uit podcasts en van sociale media. Hoewel televisie het populairste medium blijft, richt Den Haag zich steeds vaker op nieuwe platforms, ziet politiek verslaggever Tessa van Viegen van WNL. "Politici stappen uit hun bubbel van traditionele media."
Zo schoof GL-PvdA-leider Frans Timmermans aan bij journalist Sander Schimmelpenninck en zanger Jaap Reesema in De Zelfspodcast, werd BBB-lijsttrekker Caroline van der Plas geïnterviewd in de podcast van oud-politici Klaas Dijkhoff en Gert-Jan Segers, en verscheen Rob Jetten op TikTok, waar hij al hardlopend vragen beantwoordt van influencer Joep Toebes.
"Het is een enorm drukke periode. Lijstrekkers zijn niet van de buis te slaan en verschijnen ook op radio, sociale media en in kranten. Ze moeten alle media bedienen", zegt Van Viegen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Toch is volgens haar niet elk optreden zonder risico. "Je moet je momenten kiezen. Het is een bewuste keuze: waar ga je wel en niet heen? Je hebt namelijk ook een afbreukrisico als je bijvoorbeeld niet goed uit een pittig interview komt."
“Je moet je momenten kiezen. Het is een bewuste keuze: waar ga je wel en niet heen?”
Volgens Van Viegen zoeken politici steeds vaker de directe weg naar het publiek, via sociale media. Daar kunnen ze hun boodschap zelf vormgeven en bereiken ze bovendien een jonger electoraat. "Politici stappen uit de bubbel van traditionele media om op social media een hele andere doelgroep te bereiken," zegt ze, terwijl ze het hardlopende filmpje van Jetten beschrijft. "Dit filmpje is nadrukkelijk bedoeld voor een jonge doelgroep."
Mens achter politicus belangrijker
Televisie blijft belangrijk, maar ook daar verschuift de aandacht. Niet alleen standpunten, maar juist de mens achter de politicus komt vaker centraal te staan. In het EO-programma Een buitengewoon gesprek beantwoorden lijsttrekkers vragen van 32 mensen met autisme. Zo wordt Mona Keijzer gevraagd naar haar eerste zoen. "Het levert een totaal ander gesprek op dan wanneer ze hier bijvoorbeeld op de bank zouden hebben", zegt Van Viegen.
"Je ziet hier gesprekken ontstaan die je normaal niet snel hebt met politici, en je leert dingen over ze die je helemaal niet wist", vervolgt ze. "Dan blijken ze hele normale mensen te zijn, en dat maakt ze sympathiek. Ook de dynamiek tussen die politici is mooi om te zien, heel warm en lief. Dat is weleens fijn om te zien."
“Ik denk dat veel bedreigingen en wantrouwen ontstaan omdat het beeld leeft dat politici geen normale mensen zijn.”
Volgens Van Viegen helpt het om politici menselijker te maken in de ogen van het publiek. "Ik denk dat veel bedreigingen en wantrouwen ontstaan omdat het beeld leeft dat politici geen normale mensen zijn. Dat zijn ze natuurlijk wel. Wat dat betreft is het goed om de achtergrond van iemand te kennen, ook om zo de standpunten beter te begrijpen."
"Alle details over het zoen- en seksleven kunnen we misschien achterwege laten, maar om wat meer een inkijkje te krijgen in de persoon is denk ik heel erg goed", zegt ze.
Anders dan vroeger
Oud-presentator Frits Barend, eveneens te gast in de studio, herinnert eraan dat dat vroeger anders was. In Barend & Van Dorp kwamen privévragen niet aan bod. "We deelden vooraf onze vragen niet, maar we zeiden wel dat we geen vragen zouden stellen over het privéleven. Ik vind dat je recht hebt op je privéleven."
Van Viegen reageert: "Je kan er ook voor kiezen om het niet te beantwoorden."
Ze denkt dat politici met hun aanwezigheid op uiteenlopende platforms proberen verschillende groepen kiezers te bereiken. "Ze willen in verschillende bubbels terechtkomen. De jongeren bereiken ze via social media, maar de andere kiezer veel meer via een traditionele talkshow. Ze schaken op verschillende borden om de verkiezingswinst binnen te halen."