Blijdschap bij grootvader Ofir Engel na vrijlating Israëlische gijzelaars: ‘Trump heeft dit in een paar dagen gedaan'

Na 737 dagen gevangenschap laat Hamas maandag twintig nog levende Israëlische gijzelaars vrij. Het Rode Kruis nam in de vroege ochtend de eerste zeven op, voor 11.00 uur 's ochtends moet de rest volgen. Jossef Engel, grootvader van Ofir Engel, die ook werd gegijzeld maar al eerder vrijkwam, is dolblij. "Trump heeft dit in een paar dagen gedaan."

Jossef Engels kleinzoon, Ofir Engel, werd bij het begin van de oorlog tussen Hamas en Israël op 7 oktober  gegijzeld. Hij kwam na 54 dagen gijzeling vrij. Hoe ervaart hij de deal? "Ik begin nu heel blij te zijn," zegt Engel in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Tot een uur geleden was ik angstig of het wel door zou gaan, maar wanneer de gijzelaars in Israël zijn, ben ik blij."

Ook na de vrijlating van zijn kleinzoon bleef Engel zich altijd inzetten voor de terugkeer van de overige gegijzelden. "Ofir is na 54 dagen teruggekomen, maar we hebben als hele familie gezegd er alles aan te doen en te zullen vechten voor de gijzelaars totdat ze allemaal terug zijn. De vader van Ofir zijn vriendin is nog steeds daar. Hij is daar doodgeschoten. We wachten totdat zijn lichaam wordt teruggeven."

Rutte bedankt

Engel wist "zeker dat deze dag zou komen". "Maar ik had dit al anderhalf jaar geleden gewild. Dit moest ten einde komen. Trump heeft dit in een paar dagen gedaan, we zijn heel blij door hem. Ik wil hem bedanken op het Amerikaanse consulaat in Jeruzalem. En de Nederlandse regering, mister Rutte en alle ministers, bedankt. Zij hebben ons geholpen om Ofir terug te krijgen na 54 dagen."

Deal of niet, toch heerst er veel cynisme omdat de Amerikaanse president Donald Trump de initiatiefnemer achter het vredesakkoord is. Ochtendmens Tom Staal: "Bij alle goede dingen die Trump doet roepen mensen 'ja, maar...'. Hij heeft hier gewoon druk uitgeoefend en heeft het goed gedaan. Wat je ook van de man vindt. Ik moet zeggen dat ze in Israël wel heel veel Trump bedanken. Hij heeft de kar echt niet alleen getrokken, maar hij heeft het wel gefikst. Die credits mag je 'm gewoon geven."

In een later stadium moeten ook overleden gijzelaars worden vrijgegeven. Hamas gaf eerder al aan deze niet maandag al te kunnen overdragen. "Waarschijnlijk zijn ze begraven", reageert Martijn Kitzen, hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie.

Fase 2

"Hamas heeft ook gezegd dat ze sommige van die lichamen moeten zoeken en opgraven. Het is natuurlijk heel belangrijk voor de nabestaanden om zelf hun geliefde kunnen begraven en afscheid kunnen nemen. Overigens is er ook een Israëlische militair die al in 2014 ontvoerd en gedood is, bevindt zich tussen deze mensen. Men vindt het in Israël heel belangrijk dat deze persoon terugkomt en een begrafenis krijgt."

Kitzen is benieuwd hoe fase 2 van de vredesdeal verloopt. "Dat is de demilitarisering van Gaza. Het Israëlische leger heeft zich teruggetrokken, maar heeft nog 53 procent van Gaza bezet. Ze gaan zich nog verder terugtrekken, maar op voorwaarde dat Hamas volledig de wapen neerlegt. Je ziet nu al tekenen die erop wijzen dat Hamas daar geen zin in heeft."

Volgens de hoogleraar komt dat onder meer omdat in de plannen van Trump geen rol voor Hamas in een Palestijns bestuur in Gaza is weggelegd. "Dat wordt op deze manier heel moeilijk. Aan de andere kant zie je ook dat Israël heel vaag blijft wat dan wel in Gaza moet komen. De  partijen moeten toch echt onder druk worden gezet om tot iets te komen wat voor beiden acceptabel is."

Karremans: belangen groot

Vincent Karremans, demissionair minister van Economische Zaken, eveneens aanwezig in de studio, is blij met de eerste stap naar vrede, maar erkent dat het proces nog broos is. Premier Dick Schoof is maandag aanwezig bij een internationale top over de toekomst van Gaza in Egypte. "Heel veel leiders komen bij elkaar om te laten zien dat ze het heel belangrijk vinden", zegt Karremans. "De wereld kijkt mee. Het is in het belang van de hele wereld dat dit conflict nu eindelijk stopt."