Hans Vijlbrief (D66) wil vasthouden aan Zalmnorm: 'Zo kun je opportunisme voorkomen'

D66-Kamerlid Hans Vijlbrief vindt dat Nederland moet vasthouden aan begrotingsdiscipline op de lange termijn, naar het voorbeeld van de zogenoemde Zalmnorm. In Sven op 1 op NPO Radio 1 zegt hij donderdag dat er "rust moet komen in het begrotingsproces" en dat investeringen beter beschermd moeten worden tegen politieke grillen.

Op woensdag haalde D66-financiënwoordvoerder Vijlbrief tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen de Zalmnorm, het principe dat de overheidsuitgaven worden losgekoppeld van de overheidsinkomsten, nog aan.

Volgens Vijlbrief ontbreekt er momenteel een belangrijk onderdeel in de norm: dat er te weinig rekening wordt gehouden met de kwaliteit van uitgaven. "Het is ongeveer hetzelfde als de keuze dat je geld uitgeeft voor leuke dingen voor de mensen, een extra feestje of dat je datzelfde geld investeert in onderwijs of dijken."

Vijlbrief: maak heldere afspraken

Daarom pleit hij voor heldere afspraken aan het begin van een kabinetsperiode. "Maak een duidelijke lijst van noodzakelijke investeringen en voer die altijd uit. Het gaat dan bijvoorbeeld over wegen naar nieuwe woonwijken, spoorverbindingen en netcongestie. Dat zijn langjarige zaken die niet elk jaar opnieuw ter discussie moeten staan."

Luister hier de aflevering van Sven op 1 met Hans Vijlbrief (D66) terug. Tekst gaat verder onder Spotify.

Om te voorkomen dat kortetermijnpolitiek deze plannen ondermijnt, wil Vijlbrief nieuwe regels vastleggen. "Zalm zei eigenlijk: pin jezelf vast aan regels, dat is beter voor iedereen. Dan kun je een beetje dat opportunisme voorkomen. Dat probeer ik hier met investeringen ook te doen. We moeten simpele regels opschrijven zodat politici die onder druk staan er niet telkens van af kunnen wijken."

Ook in Europees verband ziet hij ruimte om verstandig met investeringen om te gaan. "We hebben een heel lage staatsschuld. Brussel zegt bovendien dat als je veel aan Defensie uitgeeft, er soms door de vingers wordt gekeken. In het vorige kabinet hebben we alle ruimte gebruikt om een klimaatfonds en een stikstoffonds te maken. Dit kabinet is zo dom geweest om dat op te heffen en het uit te geven aan de waan van de dag. Ik zeg: verzamel daarbinnen weer zoveel mogelijk geld om te investeren."

Daarnaast vindt hij dat een nieuw kabinet eerlijk moet zijn over de verhouding tussen consumptie en investeringen. "We weten dat de uitgaven aan sociale zekerheid en zorg enorm gaan stijgen. Dan moet je wel aangeven hoe je de noodzakelijke investeringen gaat betalen. Het antwoord kan niet zijn dat je bedrijven oneindig gaat belasten, want dan gaan ze misschien wel weg uit Nederland. Zorg dat je weet hoeveel nodig is voor de investeringen en pas je uitgaven daar op aan."