CCO Robin Radar: vrij zeker dat vijandelijke drones boven Nederland vlogen

Nederlandse luchthavens beschikken over radarsystemen die drones kunnen opsporen, zegt CCO van Robin Radar Marcel Verdonk in het radioprogramma Sven op 1. "Ik zou zeggen dat het niet voldoende is", waarschuwt Verdonk, die er "vrij zeker van" is dat vijandelijke drones ook boven Nederland hebben gevlogen.

Vandaag komen vertegenwoordigers van EU-lidstaten Estland, Letland, Finland, Litouwen, Polen, Roemenië, Bulgarije en Denemarken samen om te praten over een zogenaamde 'dronemuur', die drones uit Rusland moet tegenhouden. Ook Oekraïne is bij het overleg aanwezig.

Deze week werd het vliegverkeer boven Deense luchthavens gehinderd door drones, vermoedelijk uit Rusland. Eerder haalde Polen drones in het eigen luchtruim neer. Ook Warschau wees naar Moskou. Volgens Verdonk, die stelt dat er sterke aanwijzingen zijn dat de drones daadwerkelijk uit Rusland kwamen, hebben vijandelijke drones het Nederlandse luchtruim binnengedrongen.

Tekst gaat verder onder X.

"Zeker weten. Het begon aan de Poolse grens, vervolgens ging het om de Baltische Staten en Scandinavië. Als je dan op de kaart van Europa kijkt, dan zie je wat hierna komt. Wij liggen toevallig ook aan de kust, dus het zou zomaar kunnen", zegt hij over drones boven Nederland. "Ik hou er rekening mee."

"Sterker nog: we weten vrijwel zeker dat dit al gebeurd is, alleen niet zozeer in het publieke domein", gaat Verdonk verder. "In heel Europa en in de Verenigde Staten en Canada zijn drones gesignaleerd op militaire basissen, die daar niet hoorden te zijn."

Dat wordt vaak niet bekend, zegt hij. "Zodra er boven een vliegveld van Kopenhagen of Oslo gevolgen zijn, worden er natuurlijk veel vluchten gecanceld. Dat heeft veel consequenties voor het publiek en veroorzaakt veel groter nieuws."

Schiphol

Schiphol en andere Nederlandse luchthavens zijn in staat om drones te detecteren, zegt Verdonk, maar "in beperkte mate". "Ik zou zeggen dat het niet voldoende is. Dat heeft allerlei oorzaken. Als er op Schiphol deze drones zouden vliegen, dan zouden we die ook vrij laat zien, zeer waarschijnlijk. Dat moet beter."

Een drone opsporen begint bij de juiste detectiemethoden, zegt de CCO van Robin Radar, maar ook de beslisketen moet op orde zijn. "Als er een drone is, moet je goed bestuderen wat voor drone het is. Hangt er iets onder, een bom of wat dan ook? Dan is het aan de beslisketen: politie, Marechaussee, Defensie. Zij moeten bepalen wat met die specifieke drone te doen."

Sven op 1 gemist? Luister deze uitzending nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

"Als het een onschuldige hobbydrone is, dan is het vervelend, maar dan heeft de politie iets meer de tijd om te achterhalen wie de dronepiloot is, die eventueel te arresteren en de drone onschadelijk te maken. Zijn het de typen drones die nu boven Kopenhagen en Oslo gevlogen hebben, dan kan het grote veiligheidsconsequenties hebben. Je kunt die niet zomaar uit de lucht schieten en laten neerstorten."

Nieuwe technieken

Nederlandse F-35's hielpen om de drones boven Polen onschadelijk te maken. Oekraïne zette in eerste instantie tanks in tegen drones in de oorlog tegen Rusland. Volgens Verdonk bestaan er betere onderscheppingstechnieken en gaat de ontwikkeling razendsnel. "Denk vooral aan cyber-achtige radiografische technieken om het signaal te verstoren tussen de piloot en de drone; jamming. Maar een militaire drone is hier al tegen beschermd."

"Er zijn inmiddels nieuwe lasertechnieken die drones kunnen uitschakelen en er zijn technieken om drones te vangen." Een drone van Defensie vliegt dan achter een indringer aan en werpt een net over die drone, waarmee deze wordt onderschept en naar een veilige plek wordt gebracht. "Dat bestaat."

De lasertechniek maakt onderdelen van de drone zo heet dat chips in de drone smelten. "Ze staan op verschillende plekken ter wereld operationeel. Dit ziet er veelbelovend uit, ook om grote hoeveelheden uit te schakelen", zegt Verdonk. "Het werkt alleen nog niet goed in slechte weersomstandigheden." Volgens hem is het dan ook nodig om een "breed scala" aan detectiesystemen en afweersystemen in huis te halen.