Partijen doen niet mee met statement tegen geweld op Malieveld: 'Zij willen niet op verklaring met PVV of FvD'

De Tweede Kamer debatteert over de rellen die zaterdag in Den Haag plaatsvonden tijdens een demonstratie op het Malieveld voor een strenger asielbeleid. Extreemrechtse relschoppers vielen toen agenten aan, staken een politieauto in brand en gooiden ruiten in van het partijkantoor van D66. ChristenUnie-leider Mirjam Bikker tekende samen met een aantal andere partijen een gezamenlijke verklaring.

Partijen als D66, GroenLinks-PvdA en SP ontbreken op het pamflet. "Ik hoop van harte dat zij zich alsnog aansluiten", reageert Bikker in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Voor mij is de kern dat we uitspreken: als je aan de democratie zit, zit je aan ons allemaal. Wat hier gebeurd is, is vreselijk."

"We hebben de extreemrechtse rellen gezien en ook wat er gescandeerd is bij het aanvallen van mensen en gebouwen. Ook het Binnenhof, eigenlijk het symbool van onze democratie. Daarom heb ik gezegd tegen mijn collega's: laten we ons gezamenlijk uitspreken. Een heel aantal collega's heeft de handtekening al gezet en ik hoop dat die laatste groep na het debat meedoet."

Niet met elkaar op affiche

De verklaring bevat drie punten: geweld hoort niet in onze samenleving, we staan pal achter politie en rechtsstaat en demonstreren mag, maar zonder geweld. "Het zit hem erin dat sommige partijen niet met elkaar op een affiche willen staan kennelijk", verklaart Bikker het ontbreken van enkele partijen. "Men zegt: wij willen nu niet op die verklaring met partijen als een PVV of een FvD."

"We hebben in dit land al twee jaar gehad dat het alleen maar gaat over: wat vind ik van die ander?", stelt Bikker. "Maar we moeten het hebben over: wat vinden wij van wat er op dat Malieveld gebeurd is. Er woedt een veenbrand in Nederland. Mensen willen demonstreren over dingen. Soms ben ik het er wel mee eens, soms totaal niet. Maar je hebt het volste recht. Alleen dat je de boel in de hens steekt en de democratie aanvalt, ik vind dat een basis waarvan alle fractievoorzitters samen tegen hebben op te staan en te zeggen: dit pikken wij niet."

'Ontzettend dieptepunt'

"Dit is een ontzettend dieptepunt", zegt EW-hoofdredacteur Hella Hueck over het feit dat niet alle partijen zich aansluiten bij het statement. "We hebben de afgelopen dagen sowieso gezien dat de politiek ontzettend met zichzelf bezig is. Laten we niet vergeten dat er ook duizenden mensen met een legitieme reden stonden. Die zorgen dringen nu niet goed door tot Den Haag."

"Ik heb ook wel de premier gemist", aldus Hueck. "We zitten nu met een stompkabinet van twee partijtjes. Schoof zelf moest naar New York. Er was niemand die even die verbindende woorden kon spreken. Die een hand kon uitreiken naar Rob Jetten van D66. Zo van: we staan tegenover elkaar in die politieke arena, maar dit kan natuurlijk niet. Iedereen gaat echt voor zijn eigen gewin in de campagnetijd."

Van Oosten door het stof

Demissionair minister van Justitie & Veiligheid Foort van Oosten ging door het stof omdat hij zich in eerste instantie te veel op de vlakte hield. "Het is belangrijk dat ook een minister van Justitie zich normerend uitspreekt", reageert Bikker. "We hebben rechtsextremisme gezien. Er waren prinsenvlaggen, vlaggen van de NSB, vreselijke leuzen. Dat moet je meteen met kracht veroordelen en het beestje bij de naam noemen."

"De minister heeft dat inmiddels gedaan, maar ik ben nog wel benieuwd hoe hij omgaat met adviezen. Want als jij adviezen krijgt van de beste instanties die ons land heeft om te onderzoeken wat daar nou gebeurt, dan moet een minister daar goed mee omgaan."

X

Bikker liet zelf kort na het incident van haar horen op X. "Deze reactie was op het moment zelf, toen de politieagenten nog in het gevecht waren en het spannend was in Den Haag of het rustig zou worden. Wat ik onmiddellijk wilde laten weten was: hoe je ook in deze discussie zit, waar je ook voor demonstreert, het is gewoon niet oké om geweld te gebruiken. Wat we zien in Nederland is een hele zorgelijke ontwikkeling. Dat er groepen zijn die zeggen: voor mij geldt de wet niet. Dat kan niet waar zijn."

Zover als Rob Jetten, die het geweld koppelde aan partijen als de PVV, wil Bikker niet gaan. "Maar ik zal hem bevragen: hoe voorkomt u rechtsextremistisch geweld? Ik vind het vandaag een heel goed signaal dat al die partijleiders wel zeggen: dit tolereren wij niet. Wij staan op tegen rechtsextremisme."