Nederlanders kunnen meer geld uitgeven, zegt econoom: 'Maar het gevoel is anders'

De gemiddelde Nederlander heeft financieel meer vet op de botten dan vaak wordt gedacht. Toch houden veel mensen de hand op de knip, ziet hoofdeconoom van ING Marieke Blom in aanloop naar Prinsjesdag. "De cijfers laten zien dat iedereen er weer bovenop is, maar het gevoel is toch anders."

Volgens het CBS was het dagelijks leven in augustus gemiddeld 2,8 procent duurder dan een jaar eerder. Blom erkent dat het leven de afgelopen jaren "veel duurder" is geworden. "Dat is helder. Vooral in 2022 en 2023 zijn de prijzen gestegen."

Daar staat tegenover dat de lonen in 2024 en 2025 "een enorme inhaalslag" hebben gemaakt, vertelt Blom in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Dat betekent dat ook de koopkracht een enorme inhaalslag aan het maken is. Wat je tegelijkertijd ziet, is dat het vertrouwen bij consumenten erg laag blijft."

Ook de arbeidsmarkt staat er sterk voor. "Je zou zeggen dat het zo langzamerhand dus beter zou moeten gaan met het consumentenvertrouwen, maar dat zie je in verhouding niet."

We zijn er met z'n allen weer bovenop, concludeert Blom. "Maar het gevoel is toch anders. De aandacht in de pers gaat ook heel erg uit naar inflatie. Je wil niet weten hoe vaak ik een vraag over de inflatie krijg. Dan denk ik: ja, er is inflatie, maar de lonen zijn ook heel hard gestegen. Het minimumloon is sinds 2022 met 28 procent gestegen!"

Waarom het consumentenvertrouwen laag blijft, is voor de econoom lastig te verklaren. "Het is niet aan mij om te zeggen of het terecht is, maar de cijfers en het gevoel wijken van elkaar af. Mensen sparen in verhouding heel veel. Het klinkt misschien gek, maar gemiddeld genomen zouden Nederlanders veel meer geld kunnen uitgeven."

Accijns op benzine

Op Prinsjesdag, 16 september, verwacht Blom "een saai koffertje", omdat het kabinet demissionair is. "We hebben een kabinet dat op de tent past. Dat betekent in principe dat er weinig beleid in het koffertje zal zitten."

Wel worden de accijnzen op benzine opnieuw een jaar verlaagd. "Dat kost zo'n anderhalf miljard euro. Dat is wel een groot ding." Hoe dat precies betaald wordt, is nog onduidelijk. Mogelijk via de inkomstenbelasting, zegt Blom. "Het is vestzak, broekzak."

Voor bedrijven is duidelijkheid belangrijk, benadrukt ze. "Prinsjesdag wordt ook wel het begin van de verkiezingen. Ik hoop dat we iets meer horen over hoe we het op de lange termijn gaan doen en het verdienvermogen gaan organiseren."