ProRail-CEO John Voppen doet duidelijke oproep: 'Er moet echt meer geld naar de weerbaarheid van het spoor'

De vitale rol van het spoor en de toenemende samenwerking met Defensie vereisen een nieuwe kijk op ons spoornetwerk in het licht van de huidige geopolitieke spanningen. Dat zegt ProRail-CEO John Voppen vrijdag in het NPO Radio 1-programma Sven op 1. Hij benadrukt dat investeringen noodzakelijk zijn.

Volgens Voppen is het spoor bij niet alleen essentieel voor troepenverplaatsingen, maar is het door jarenlange bezuinigingen ook kwetsbaar geworden voor mogelijke Russische sabotage. Hoewel militair transport nu al mogelijk is op de Nederlandse sporen, is de infrastructuur niet optimaal.

Het contact tussen de Krijgsmacht en ProRail is in de afgelopen jaren "enorm gestegen", zegt CEO John Voppen in Sven op 1. "Het spoor is essentieel voor de troepenverplaatsing, ook als er ooit een conflict komt. Als je sec naar de regelgeving kijkt, gaat het reizigersvervoer nu nog voor."

"Het spoor is geschikt voor militair transport, maar tegelijkertijd zien we dat er nog een aantal knelpunten zijn op te lossen. Zo willen we in de havens langere sporen, zodat we langere treinen kunnen rijden."

Vervoer is mogelijk, maar de situatie is verre van optimaal, vervolgt Voppen. "Bij sommige bruggen moeten we de hele brug afsluiten voor tegemoetkomend verkeer, omdat het anders te zwaar wordt. Dat betekent vaak dat militairen een nacht moeten wachten. Je wilt natuurlijk die dag winnen, dan moet die brug verstevigd worden. We zijn nog niet klaar, maar het kan wel."

Beluister hier de aflevering van Sven op 1 terug als podcast.

Misschien nog wel groter is de zorg over sabotage. "Waar ik me echt zorgen over maak, is de weerbaarheid van het spoor. De partij waar we ooit in oorlog mee zouden komen, weet ook waar de kwetsbaarheden zitten. Ik kan natuurlijk nooit pinpointen of het de Russen zijn, maar ik ga ervan uit dat dat allemaal in de gaten wordt gehouden. We hebben 7.000 kilometer spoor, maar dat is onmogelijk om allemaal in de gaten te houden."

"We hebben het gezien tijdens de NAVO-top, toen bij Schiphol een kabel is gesaboteerd. De politie weet nu dat het opzet is. Het laat wel zien: we kunnen niet alle kabelgoten en technische ruimtes beveiligen", zegt Voppen, die verder geen directe aanwijzingen heeft voor Russische sabotage of spionage. "We horen het wel in het buitenland en we zijn er heel alert op."

Investeringen nodig

Om het spoor toekomstbestendig te maken, is een forse investering nodig, aldus de ProRail-CEO. "Er moet echt geld naar de weerbaarheid van het spoor. Dat is echt urgent. Want als we dat niet doen, zijn we te kwetsbaar. Op dit moment doen we het minimale en dat is niet genoeg voor de volgende generatie over 10 jaar."

Voppen pleit voor een structurele verhoging van het budget: "Er waren jaren dat we 2 tot 2,5 procent van ons BBP investeerden in de gehele breedte van infrastructuur, dat is nu gedaald naar 1,2 procent. We moeten generiek gezien echt weer naar 2 procent toe. Dat betekent dan voor het spoor dat er in de periode tot 2030, 2035 1 miljard euro bij moet. De afgelopen tien jaar hebben we het spoor zo efficiënt mogelijk gemaakt, maar niet met het beeld van een geopolitiek waar sabotage een groot risico is."