Botsing over 'supersociale' plannen SP: 'Dit maakt de economie kapot'
SP-leider Jimmy Dijk is niet bang dat bedrijven uit Nederland vertrekken en de economie instort als het SP-partijprogramma wordt uitgevoerd. "Ik vind beleggers, aandeelhouders en grootaandeelhouders geen ondernemers. Dat vind ik mensen die anderen voor hen laten werken."
De SP presenteerde afgelopen maand het partijprogramma Supersociaal!. De linkse partij wil onder andere het eigen risico afschaffen, het openbaar vervoer en de kinderopvang gratis maken, een vierdaagse werkweek tegen hetzelfde loon invoeren, langer betaald ouderschapsverlof bieden en de sociale huren bevriezen.
Daar houdt het niet op: alle daken krijgen zonnepanelen op kosten van de overheid, het wettelijk minimumloon gaat omhoog, de pensioenleeftijd omlaag, het hoger onderwijs wordt gratis, net als musea. Bovendien krijgt ieder dorp een eigen bibliotheek.
"En de belasting op arbeid gaat naar beneden", vult Dijk aan in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Wij hebben de afgelopen tijd gezien dat de verhouding tussen belasting op werk en belasting op vermogen of winst helemaal scheef is gegroeid. Mensen betalen meer belasting over benzine en producten in de supermarkt, maar ook over hun loon, in plaats van dat we vermogens op een fatsoenlijke manier belasten."
“Wij hebben de afgelopen tijd gezien dat de verhouding tussen belasting op werk en belasting op vermogen of winst helemaal scheef is gegroeid.”
"Als we dat gelijktrekken, kunnen we al die goede voorstellen – betaalbare woningen, betaalbaar openbaar vervoer – écht gaan regelen. Het land is heel rijk, maar scheef verdeeld", zegt Dijk. Over zijn plannen is hij duidelijk: "Niet een klein beetje, niet een onsje meer of minder: supersociaal."
Met het verkiezingsprogramma positioneert de SP zich duidelijk ver op de linkerflank. "Het is ons verkiezingsprogramma. Ik vind dat je duidelijk moet maken welke kant je op wil met het land, waar je naartoe wil werken. Dat ga je stap voor stap doen. Laten we de eerste stap nemen door het eigen risico echt af te schaffen en niet zoals de PVV heeft gedaan: halveren om vervolgens de premies voor iedereen te verhogen."
'Dit maakt de economie kapot'
Oud-VVD-Kamerlid Christianne van der Wal moet zich inhouden terwijl ze naar de plannen luistert. "Wat ik altijd bijzonder vind aan dit soort wensenlijstjes: het kost miljarden en er zijn ook nog andere verplichte miljarden. Als je kijkt naar defensie en de investeringen die de overheid daarin moet doen, dat haal je niet alleen maar op bij een paar vermogenden."
"Deze rekening komt voor een groot deel bij werkgevers te liggen, die het al zwaar hebben en waar al geen marges zijn. Dit maakt je economie kapot", waarschuwt ze. "Je moet je afvragen of dat supersociaal is. Uiteindelijk leidt het tot minder banen en minder welvaart voor iedereen die dat nodig heeft. Ik heb er in die zin veel moeite mee."
“Deze rekening komt voor een groot deel bij werkgevers te liggen, die het al zwaar hebben en waar al geen marges zijn. Dit maakt je economie kapot.”
De SP pleit ook voor een zogenaamde vertrekbelasting (of exitbelasting): een belasting die wordt opgelegd wanneer iemand zijn fiscale woonplaats naar het buitenland verplaatst. "Het betekent dat vermogenden die willen vertrekken en hun vermogen in Nederland hebben opgebouwd, daar belasting over betalen. Het zorgt ervoor dat mensen juist blijven en dat vermogens in Nederland blijven", zegt Dijk.
"Denemarken en Spanje hebben het en het werkt. En laten we wel wezen: vermogen bouw je niet op door alleen maar je eigen vermogen te hebben. Daar gaan mensen voor aan het werk."
'Ondernemers moeten we juist stimuleren'
Van der Wal schudt opnieuw haar hoofd. "Ik las gisteren in De Telegraaf een artikel over ondernemerschap in Nederland. Dat gaat echt niet goed. Als die bedrijven stoppen of verplaatsen, of omvallen omdat er geen winstmarges meer zijn, zijn er ook geen banen meer. Dat maakt ons land echt kapot."
"Ik vind het bizar dat er zo weinig partijen zijn die dat niet zien", zegt de voormalig minister van Natuur en Stikstof. "Ondernemers moeten we juist stimuleren om te groeien. Dat doe je niet met belasten en kapotmaken. Ik maak mij daar echt grote zorgen over voor de toekomst van Nederland. Ook voor banen voor mensen die het nodig hebben."
Dijk: "Er zit een groot verschil in ondernemers en ondernemers. Ik vind beleggers, aandeelhouders en grootaandeelhouders geen ondernemers. Dat vind ik mensen die anderen voor hen laten werken. Kleine werkgevers, tot vijftig werknemers; dat is de banenmotor."
Dijk is ervan overtuigd dat ondernemers met zijn plannen in Nederland willen blijven. "Absoluut, want je investeert heel veel in woningbouw, in onderwijs, in ontwikkeling, infrastructuur en energie."