Waarom kiezen tradwives voor een leven achter het aanrecht? 'Het is een ander antwoord op hetzelfde probleem'

Op social media profileren steeds meer vrouwen zich als tradwife: ze blijven thuis, maken het huis schoon en zorgen voor de kinderen, terwijl hun manlief geld verdient en alle grote beslissingen maakt voor het gezin. Maar liefst 25 procent van de millennials staat vandaag de dag open voor zo'n traditionele rolverdeling, blijkt uit een peiling van Stand van Nederland: Generatie Next. Waarom is dat? En maken vrouwen hiermee een stap vooruit, of juist niet?

Voor tradwife Charell Barten is het antwoord op die laatste vraag duidelijk. "Ik zie dit als een stap vooruit", stelt ze in de podcast van Stand van Nederland: Generatie Next. "Het is positief voor vrouwen als ze de keuze krijgen om een tradwife of een boss babe te zijn."

Hoogleraar gendersociologie Susan Bracke kijkt kritischer naar de kwestie. Volgens haar is het verlangen naar een leven als tradwife voor een groot deel een tegenreactie op de onrealistische verwachtingen van vrouwen anno nu. Vrouwen ontkomen volgens Bracke niet aan de maatschappelijke norm dat de zorg voor hun kinderen louter bij hen ligt, terwijl er ook van hen verwacht wordt dat ze geld moeten verdienen. Maar een leven als tradwife is vaak geen oplossing voor dat probleem, aldus de hoogleraar.

Luister de volledige podcastaflevering van Stand van Nederland: Generatie Next hier terug:

De norm na de Industriële Revolutie: onbetaald werk is geen werk

Die maatschappelijke verwachting dat de vrouw de volledige zorg voor haar kinderen draagt, is opvallend, merkt Bracke op. Dat sluit namelijk helemaal niet aan bij de "traditionele" rol van de vrouw, als je kijkt naar onze geschiedenis. "Vroeger, nog voor de Industriële Revolutie, leefden we veel meer in maatschappelijk verband. Betaalde arbeid en onbetaald arbeid liepen door elkaar; kinderen hielpen zelf ook mee aan het huishouden zodra ze konden. Pas na de industriële revolutie veranderde dat."

Burgers uit de midden- en hogere klasse konden plotseling op één inkomen rusten, waardoor de vrouw thuis kon blijven. Langzaam werd die rolverdeling die wij vandaag "traditioneel" noemen de norm. Econoom Esmee Zwiers voegt toe: "De overheid legde vrouwen toen zelfs arbeidsverboden op, zodat de mannen geen competitie kregen van vrouwen. Bovendien was er een belastingnadeel voor getrouwde stellen als de vrouw van het gezin meer uren ging werken."

Bracke: "Omdat steeds meer vrouwen thuisbleven, werd onbetaald werk in de loop der jaren meer gezien als een vorm van liefde, en niet van werk."

Onbetaald én betaald werk combineren? 'Wel heel ingewikkeld geworden'

De impact daarvan zien we vandaag de dag nog steeds. "Het is nu heel lastig voor vrouwen om de zorg voor de kinderen en betaalde arbeid te combineren, want er is in onze maatschappij weinig voor geregeld", stelt Bracke. "En met elke afbraak van de welvaart die we nu zien, komt die verdeling tussen onbetaald werk en betaald werk verder onder druk te staan. Jonge vrouwen die voltijds werken en zorgen krijgen burnouts."

"Daarom zie je nu dat jongere generaties denken: dit is wel heel ingewikkeld geworden", aldus Bracke. "Zowel tradwives als feministen erkennen dat probleem, maar tradwives geven er een ander antwoord op. Zij zeggen, samen met hun partner: wij gaan dit met zijn tweetjes oplossen, de vrouw doet het huishouden en de man werkt hard. Dat gaat niet foutlopen."

Financiële afhankelijkheid

Volgens Bracke komen deze stellen vaak echter bedrogen uit. "Wij weten als sociologen uit statistieken hoe groot de kans is dat mensen scheiden. Dat mensen werkloos worden. Dat de economie fluctueert. Het is geen uitzondering dat dingen van buitenaf verkeerd lopen, en dan wordt die financiële afhankelijkheid voor vrouwen toch wel zwaar. Na scheidingen, zeker als er kinderen zijn, dan komen vrouwen systematisch in de armoede."

"En natúúrlijk denken veel jonge meiden: dat gaat ons tweetjes niet gebeuren! Maar de cijfers liegen er niet om. Het idee dat financiële afhankelijkheid goed uitpakt voor de vrouw, is vaak gewoon niet realistisch."

Tradwives als boegbeeld van geloof en ideologie

Bracke benadrukt dat vrouwen ondanks dat risico altijd de keuze moeten behouden om tradwife te worden. "In een liberale democratie hoort het zo dat mensen verschillende waarden naast elkaar leven. Dat iemand daar persoonlijk voor kiest, kan ik mij helemaal voorstellen."

Toch wil ze dat we als samenleving kritisch blijven monitoren of vrouwen zelfstandig kiezen voor de tradwife-leefstijl. "Als zoekende, jonge generaties van religieuze en/of politieke groepen te horen krijgen dat dit is hoe het 'hoort', dat de vrouw thuisblijft en de man alle beslissingen neemt en het geld verdient, dan vind ik dat wel zorgelijk. De tradwife moet geen boegbeeld worden voor een bepaalde beweging."

"En die dynamiek zie je wereldwijd helaas terug", constateert Bracke. "Er zijn zoveel politieke projecten, onder leiding van mensen zoals Baudet en Trump, die de keuzevrijheid van vrouwen uithollen. De gelijke rechten en keuzevrijheiden van de vrouw staan onder druk. En dat niet alleen: deze discussie gaat net zo goed om mensen met een andere seksuele geaardheid of genderidentiteit. Daar moeten we gewoon voor blijven vechten. Als de tradwife-leefstijl wordt opgelegd vanuit zo'n beweging, is dat absoluut een probleem."

'Je moet er niet vanuit gaan dat de relatie stukloopt'

Tradwife Charell luistert geïnteresseerd naar het betoog van Bracke, maar verzekert dat zij zelf de keuze heeft gemaakt om tradwife te worden. Ze geniet als FVD-supporter van het sociale contact met andere tradwives die haar maatschappelijke ideeën delen en op financieel vlak maakt ze zich geen zorgen. Ze studeert wel, voor het geval dat er iets met haar man gebeurt. "Ik sluit ook niet uit dat ik ooit ga werken, hoor. En tradwives kunnen best een side hustle hebben, dat was vroeger niet anders. Je kunt best iets bakken, op social media posten..."

En die afhankelijkheid van de man? Ook daar is ze niet bang voor. "Ik vind dat je er niet vanuit moet gaan dat de relatie stukloopt. Je bent altijd afhankelijk van elkaar als je kinderen hebt; de vrouw misschien financieel, maar de man ook, op andere manieren."