Waar komt onze drang naar 'labeltjes' zoals ADHD vandaan? 'Vroeger was je gewoon druk of verstrooid'

Stel je voor: je voelt je al jaren onrustig, chaotisch en snel afgeleid. Pas wanneer iemand zegt “misschien heb je ADHD” lijkt er ineens een puzzelstukje op zijn plek te vallen. In een wereld waarin we steeds meer gedrag en gevoelens proberen te begrijpen en benoemen, groeit ook de behoefte aan labeltjes. Maar waar komt die drang eigenlijk vandaan om alles een naam te geven? Dat zoeken we uit in Stand van Nederland: Generatie Next.

Tegen WNL-presentatrice Menen Seijkens wordt vaak gezegd dat zij mogelijk ADHD heeft, maar betekent dat dat zij zich ook moet laten testen? "Als jij geen problemen hebt, zou ik er ook vooral geen probleem van maken", reageert hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk.

Sociale media

Dat we op sociale media worden overspoeld met video's die suggereren dat we een kwaaltje of stoornis hebben, noemt Vonk "ongezond". "Ik snap het wel. Als je in de puberteit zit, dan wil je ook graag labeltjes hebben. Vroeger was je gewoon druk of verstrooid, nu hebben we daar een woord voor: ADHD."

"Mensen vinden het altijd wel fijn om een soort label te hebben", stelt Vonk, die ook een keerzijde ziet. "Een heleboel mensen vinden het fijn voor zichzelf of voor hun kinderen als ze een soort label hebben, een soort houvast. Maar bepaalde diagnoses zijn wel meer in trek dan andere. Je hoort mensen nooit zeggen: sorry, dat komt door m'n narcisme of omdat ik psychopaat ben."

Vonk ziet dat een label zoals ADHD of autisme soms handig uitkomt. "Mensen gebruiken het ook als excuus. Zo van: ik ben een beetje autistisch, dus ik kan dit nou eenmaal niet..."

Wat vind jij? Of wil je eerst nog meer informatie over dit onderwerp? Kijk dan naar Stand van Nederland: Generatie Next op NPO Start.