NS gedoogde jarenlang betalingsfraude door reizigers, zegt Daniël Verlaan: 'Was bekend onder nerds'

De NS heeft sinds 1 juli een reeks digitale betaalpassen geblokkeerd, nadat bleek dat reizigers via een slimme truc gratis konden reizen. Opmerkelijk is echter dat de NS waarschijnlijk allang wist dat er fraude werd gepleegd, maar niets deed. Techjournalist Daniël Verlaan legt uit in Goedenavond Nederland op NPO 1: "Ik denk dat het nu de spuigaten uitliep."

Het gaat om tijdelijke digitale betaalpassen van betaaldiensten als Revolut, Vivid en Paysafe. Revolut en Vivid zijn niet meer bruikbaar binnen het OV-netwerk, Paysafe is bij álle ov-bedrijven in Nederland geblokkeerd.

Zo'n tijdelijke betaalpas kun je installeren op je telefoon en op ieder gewenst moment weer verwijderen. Daar maakten OV-reizigers misbruik van, legt Verlaan uit. "De afgelopen jaren kon je met zo’n tijdelijke betaalpas ook inchecken in het openbaar vervoer. Het gevolg daarvan was dat mensen met een slimme truc gratis gingen reizen. Dat werkt zo: je checkt in met zo'n tijdelijke betaalpas, en tijdens je reis verwijder je die pas weer. De NS weet dan wel dat je bent ingestapt, maar niet waar je bent uitgestapt – en ze hebben geen rekening meer om een bedrag van af te schrijven. En bij controle zagen conducteurs wél een geldig vervoersbewijs."

“Onder nerds zoals ik was dat al een tijdje bekend, maar de truc is steeds bekender geworden", merkt Verlaan op. "Het werd een tijd lang gedoogd door de NS, merkte ik, maar ik denk dat het nu de spuigaten uitliep." Hoeveel geld het bedrijf is misgelopen door de fraude, is niet bekendgemaakt.

Revolut in de verdediging

Inmiddels heeft bank Revolut aan de NOS laten weten dat ze niet blij zijn met de blokkade. Ze hadden liever gezien dat de NS hun systeem had veranderd; ze vinden het onhandig dat reiskosten pas na een reis worden afgeschreven, in plaats van tijdens de reis. "Revolut bekijkt de (juridische) opties in het belang van haar Nederlandse klanten", schrijft een woordvoerder.

"Tja, ze hebben wel een probleem, nu", reageert Verlaan. "Reizigers kunnen gewoon niet meer met hun bank inchecken." Toch snapt de techjournalist goed dat de NS is overgegaan tot actie. "Zulke banken zijn heel handig, maar ze worden echt wel misbruikt door boefjes."

Vivid werkt ondertussen aan een technische oplossing, terwijl Paysafe niet reageerde op vragen van de media. Translink heeft inmiddels aangegeven niets te willen veranderen aan het systeem van achteraf betalen. Volgens hen is dat juist gekozen om reizen makkelijker te maken voor incidentele reizigers.