'Onserieuze' gesprekken tussen Oekraïne en Rusland is 'toneelstukje voor Trump'

Voor de derde keer in twee maanden tijd hebben delegaties van Oekraïne en Rusland in Turkije met elkaar gesproken. De uitkomst: een nieuwe gevangenenruil en een voorstel van Rusland voor een tijdelijk staakt-het-vuren van 24 tot 48 uur. Ruslanddeskundige Helga Salemon kan de onderhandelingen niet serieus nemen. "Dit is een toneelstukje voor Trump", stelt ze in Goedenavond Nederland.

Het gesprek, dat een klein uur duurde, vond woensdagavond in Istanboel plaats tussen delegaties van beide landen. De delegatie die Vladimir Poetin naar Turkije heeft gestuurd laat zien dat hij de gesprekken met een korreltje zout neemt, zegt Salemon. Ze noemt de politicus en historicus Vladimir Medinsky als voorbeeld. "Deze historicus heeft de vorige keer tegen de Oekraïners gezegd dat ze maar beter kunnen opgeven." NAVO-chef Mark Rutte "zei terecht dat hij begint over lesjes over 1250".

Als argument noemde Medinsky namelijk dat ze "ooit hebben gevochten tegen de Zweden en dat ze dat meer dan twintig jaar hebben volgehouden". Deze uitspraak geeft de inzet van deze delegatie volgens Salemon duidelijk weer. "Het zijn marionetten van Poetin."

Serieus en onserieus aan één tafel

Naast Medinsky zaten ook twee Russische viceministers aan tafel, van Defensie en Buitenlandse Zaken. "Als je het over onderhandelingen hebt is dat prima, maar het plaatsvervangend hoofd van de militaire inlichtingendienst zit er ook bij. De dienst die verantwoordelijk is voor een belangrijk deel van sabotageacties in het Westen. Denk aan hackoperaties en de vergiftiging van ex-spion Sergej Skripal in Groot-Brittannië. Dus of ze serieus aan het onderhandelen zijn, is maar de vraag. Het lijken vooral zetbazen die Poetins verhaal nog eens moeten vertellen."

Aan de Oekraïense zijde zat wel een serieuze delegatie, ziet Salemon. Het hoofd van de delegatie was de minister van Defensie. "Die net een andere functie heeft gekregen, hij is nu secretaris van de Veiligheidsraad. Daarnaast zit de belangrijkste adviseur van Zelenski."

Poetin 'wil de hele fles wijn'

Ze noemt de gesprekken een "toneelstuk voor één toeschouwer, Donald Trump". Volgens Salemon weten Rusland en Oekraïne dat er niets uit de gesprekken komt, omdat Poetin geen water bij de wijn wil doen. "Sterker nog, Poetin wil de hele fles wijn. Oekraïne wil niet toegeven aan zijn eisen. Waar ze weer op zijn uitgekomen, en daar hebben ze dit overleg helemaal niet voor nodig, is een ruil van krijgsgevangenen van Oekraïense en Russische burgers. Minstens 1200 per land."

Daarnaast worden 3000 dode militairen teruggegeven aan Oekraïne. "Dat is ook cynisch, omdat uit onderzoek bekend is dat Rusland Oekraïense militairen tot de dood martelt én militairen standrechtelijk executeert. Wat betreft een mogelijk bestand, daar is niets uitgekomen." Volgens Salemon is alleen een Korea-scenario mogelijk. "Oekraïne gaat nooit het bezette gebied en de Krim erkennen als Russisch. Van vrede kan geen sprake zijn."

'Sancties Trump niet haalbaar'

En laat dat nou net iets zijn wat Trump graag wil. Vorige week maandag gaf hij aan dat als er binnen vijftig dagen geen akkoord op tafel ligt, hij Rusland en landen die bijvoorbeeld olie en gas van Rusland kopen, waaronder India, China en Turkije, treft met hele zware sancties. Deze importheffingen zijn alleen onrealistisch, aldus Salemon. "Het lijkt economisch niet haalbaar. En Poetin zegt dat hij al zoveel sancties heeft overleefd, dat hij deze ook wel overleeft. Er lijkt voor hem geen weg terug."

Volgens de Ruslandkenner speelt Poetin een spelletje met Trump. "Hij geeft hem een klap in het gezicht. Ze hebben deze maand nog gebeld, waarbij Trump aangaf dat Poetin moet stoppen met massale aanvallen, en diezelfde nacht voerde Rusland een recordbombardement uit op Oekraïne. Hij denkt door Trump te intimideren toch zijn zin te krijgen."

Nieuwe aanvallen

Inmiddels beschuldigen Oekraïne en Rusland elkaar alweer van nieuwe aanvallen met drones, uren na de jongste onderhandelingen tussen de landen. Oekraïense drones zouden Russische gebieden langs de Zwarte Zee hebben getroffen. In de regio Krasnodar kwam een vrouw om door het puin van een vallende drone en er viel ook een gewonde, aldus Russische autoriteiten. Elders in Rusland is melding gemaakt van een inslag bij een olieopslagplaats.

Zelenski meldt aanvallen op burgerdoelen in onder meer de regio's Odesa, Charkiv en Zaporizja. Er zijn volgens hem drie doden en tien gewonden.