Raad van State tikt minister op de vingers over asielbeleid Jemen

Demissionair minister David van Weel (Asiel, VVD) moet beter onderbouwen waarom niet alle vluchtelingen uit Jemen asiel krijgen, oordeelt de Raad van State. Momenteel is het beleid dat Jemenieten alleen mogen blijven als zij persoonlijk gevaar lopen. De minister vindt dat er geen sprake is van een uitzonderlijk onveilige situatie, waarin alle asielzoekers zouden mogen blijven. Maar de hoogste bestuursrechter vindt dat hij dit niet goed heeft gemotiveerd.

De uitspraak is gedaan in een zaak van een man uit Jemen die vreest voor de oorlog, bombardementen en rekrutering door milities. De bewindsman vindt dat de Jemeniet geen verhoogd risico loopt door zijn individuele omstandigheden. De man is het daar niet mee eens en vindt dat hij alleen al door in Jemen te zijn, ernstig risico loopt.

15c-situatie

Daarom is volgens de Jemeniet sprake van een 15c-situatie, het uitzonderlijke geval waarin iedereen die vlucht uit een land in principe recht heeft op bescherming.

De Raad van State vindt dat de minister niet alle relevante omstandigheden heeft betrokken in zijn oordeel. De bestuursrechter noemt dat in Jemen slachtoffers vallen door landmijnen en andere explosieve oorlogsresten, er recentelijk confrontaties zijn geweest en dat steeds meer mensen op de vlucht zijn voor gewapend conflict.

Opnieuw afwegen

Daarnaast vindt de bestuursrechter dat de minister niet genoeg heeft stilgestaan bij de gevolgen als de man terugkeert naar Aden, de stad waar hij vandaan komt. Ook moet de bewindsman meewegen dat de toegang tot humanitaire hulp wordt tegengehouden door Houthi-rebellen en andere strijdende partijen.

Door de uitspraak moet Van Weel opnieuw afwegen of sprake is van een 15c-situatie, aan de hand van alle relevante actuele ontwikkelingen. Daarbij moet hij ook kijken naar het bericht dat ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken onlangs hebben opgesteld over de situatie in Jemen. De minister moet ook de asielaanvraag van de betreffende man uit Jemen opnieuw beoordelen.

Het genoemde ambtsbericht - dat openbaar is gemaakt nadat het ANP een beroep deed op de Wet open overheid - schetst een gemengd beeld van de situatie in Jemen. De in 2022 afgesproken wapenstilstand tussen de Houthi-rebellen en een coalitie onder leiding van Saudi-Arabië wordt niet op grote schaal geschonden. Maar langs de bestandslijnen wordt nog steeds gevochten. En hoewel de rechten van burgers nog steeds regelmatig worden geschonden, is het aantal dodelijke slachtoffers afgenomen.