Gaat Amerika aanval op Iran uitvoeren? 'Wapenstilstand kwestie van alles of niets'

Iran heeft gevraagd om een wapenstilstand in het conflict met Israël, maar dat lijkt aan dovemansoren besteed. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu is niet geïnteresseerd in eventuele onderhandelingen met Iran. In een interview met het Amerikaanse ABC News verwijt Netanyahu Iran "te liegen, te bedriegen" en de Verenigde Staten, dat volgens hoogleraar Martijn Kitzen gemixte signalen afgeeft, te misleiden.

Netanyahu zei ook dat het doden van ayatollah Ali Khamenei, Irans hoogste leider, het conflict zou beëindigen. Onder meer ABC News berichtte eerder dat Trump een Israëlisch plan om Khamenei te doden had tegengehouden. "Dit gaat het conflict niet verergeren, het gaat het conflict beëindigen", aldus Netanyahu. Op de vraag of Israël het daadwerkelijk gemunt heeft op Khamenei, antwoordde hij dat het land doet "wat nodig is".

Volgend doel

Volgens Martijn Kitzen, hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie, kunnen we niet concluderen dat Netanyahu pas gaat stoppen als Khamenei dood is. "De doelen van Israël zijn het terugzetten van dat nucleaire programma, voorkomen dat Iran een bom kan maken", legt hij uit in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Het doden van die leider is dan het volgende doel."

"Als je dat wil doen, wil je het hele regime omverwerpen", stelt Kitzen. "De acties die we tot dusver zien, zijn niet genoeg om het regime omver te werpen. Het vermoorden van zo'n leider helpt natuurlijk wel. Er zijn ook opstanden lokaal in Iran. Maar het is nog twijfelachtig of dat kan gebeuren op grote schaal."

Militaire bewegingen

De G7-landen roepen gezamenlijk op tot de-escalatie. Ook Donald Trump, president van de Verenigde Staten, ondertekende die verklaring. "Het zijn allemaal weer dubbele signalen", zegt Kitzen. "De G7 zegt de-escaleren, gelukkig. Maar aan de andere kant zeggen ze: Iran mag nooit een atoomwapen hebben. Trump zegt nu: ik ga weg omdat de situatie in het Midden-Oosten zo ernstig is. Hij is het aan het bespreken met de nationale veiligheidsraad."

"We zien ook allerlei militaire bewegingen van de VS in het Midden-Oosten, waarbij materieel en vliegtuigen worden gepositioneerd om mogelijk een aanval op Iran uit te voeren. Die wapenstand is make or break. Als Iran echt de wapenstand wil en het stopt met het nucleaire programma, is het voor Trump goed. Zo niet, dan gaat hij ook actie ondernemen. Daar lijkt het nu naar toe te gaan", besluit Kitzen.