Ben jij een avondmens? Dan gaan je hersenen sneller achteruit, blijkt uit nieuw onderzoek
Mensen die laat naar bed gaan en ’s avonds juist actief zijn, gaan sneller achteruit in hun denkvermogen dan ochtendmensen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
Wetenschapsjournalist Diederik Jekel legt in Goedenavond Nederland op NPO 1 uit hoe de onderzoekers deze opvallende bevinding hebben gedaan. "Het maakt deel uit van een groter project om te kijken welke factoren bijdragen aan het ontstaan van Alzheimer, genaamd BIRD-NL. De wetenschappers hebben een groep ochtendmensen en avondmensen gevolgd en elke tien jaar getest hoe het ervoor stond met hun hersenen. Nou, uit die testen bleek dus dat de hersenen van avondmensen sneller achteruit gaan."
Waarom gaan avondmensen sneller achteruit? Dat kunnen de onderzoekers nog niet met zekerheid zeggen, maar ze hebben wel een idee. Jekel vertelt: "'s Avonds doe je vaker ongezonde dingen. Je drinkt wel eens een biertje, rookt een sigaretje, eet ongezonde snacks, je gaat niet zo snel sporten. Dat is niet goed voor de gezondheid van je hersenen. Ochtendmensen gaan daarentegen vaak juist even een rondje hardlopen als ze wakker worden."
“'s Avonds doe je vaker ongezonde dingen. Je drinkt wel eens een biertje, rookt een sigaretje, eet ongezonde snacks, je gaat niet zo snel sporten. Dat is niet goed voor de gezondheid van je hersenen.”
Volgens Ana Wenzler, UMCG-onderzoeker, speelt slaap bovendien een belangrijke rol. “Avondmensen moeten vaak vroeg weer naar hun werk en slapen daardoor te weinig. Dat zagen we vooral bij hoger opgeleide mensen met een drukke baan.”
Die cognitieve achteruitgang van avondmensen hangt vermoedelijk dus niet direct samen met hoe laat ze naar bed gaan, maar wél met de gevolgen die hun dagritme heeft voor hun leefstijl. Wenzler: "In ons onderzoek zagen we dat ook terug: avondmensen roken en drinken vaker en bewegen minder. 25% van het risico op cognitieve achteruitgang kunnen we uit ons onderzoek verklaren door roken en slecht slapen."
Kun je een ochtendmens worden?
De biologische klok verandert in de loop van je leven. Kinderen zijn meestal ochtendmensen, maar pubers worden avondmensen. Rond je veertigste verandert dat vaak weer, maar niet bij iedereen, vertelt Wenzler. “Zo bezien wijken avondmensen af van de standaard,” zegt Wenzler. Zij pleit ervoor dat werkgevers rekening houden met het slaapritme van werknemers, bijvoorbeeld door avondmensen de mogelijkheid te geven later te starten.
Ondertussen loopt het onderzoek van Wenzler door. Ze onderzoekt of avondmensen ook meer kans hebben op dementie. De resultaten moeten uiteindelijk helpen om mensen beter te kunnen adviseren over hersengezondheid.