Vissen kunnen een aardig moppie zingen: 'Dat leidt soms tot spookverhalen'

Fluitende vogels kennen we allemaal, maar ook vissen kunnen een aardig moppie zingen. Marinebioloog aan de Universiteit Leiden Annebelle Kok neemt ons mee naar de wonderlijke onderwaterwereld. ''Het geluid van bootsmanvissen heeft geleid tot spookverhalen.''

Nee, als klassieke zang klinkt het niet. Vissen trommelen, kraken en brommen, vertelt Kok in WNL op Zondag. ''Vogels zingen in het voorjaar om een partner te vinden. Vissen doen het om dezelfde reden, maar wel meer in de avond. Na zonsondergang begint het. Dan is het een groot koor onder water.''

Hoe produceren vissen geluid zonder stembanden? ''Daarvoor hebben ze verschillende oplossingen. Sommige vissen gebruiken de spieren rondom hun zwemblaas. Dat is een orgaan gevuld met gas dat ze kunnen laten trommelen. Er zijn ook vissen die pezen van hun vinnen gebruiken, die plukken ze als een soort gitaar. Anderen schuren hun kielkaken tegen elkaar. Dat produceert een soort krakend geluid.''

Buitenaards

De wetenschapper laat verschillende voorbeelden horen. Zo maakt de kabeljauw ''een heel laag geluid. Een soort gegrom.''

De bootsmanvis gaat 's nachts makkelijk acht uur door. ''Je hoort continu een bromtoon.'' Het geluid is ietwat onheilspellend. ''Ze paren vlak onder het wateroppervlak, waardoor je de vissen ook boven water kunt horen. Dat heeft geleid tot heel veel spookverhalen, want mensen liepen langs het strand en hoorden iets dat niet echt klinkt als een dier. Die dachten: dit moet iets buitenaards zijn.''

Luister hier naar het gezang van de bootsmanvis:

Probleem

Vissen hebben de zee niet voor zichzelf. Schepen, windmolenparken en onderzoek veroorzaken flink wat geluid. Kok: ''Daarvan raken ze in de war. Het geluid van ontwikkelingen in de Noordzee is laag en valt precies in de bandbreedte van vissen. Dat is zeker een probleem.