Europese ministers buitelen over elkaar heen: is de NAVO-norm van vijf procent realistisch?

Secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte wil dat de verhoogde norm van vijf procent voor uitgaven aan Defensie in 2032 van kracht wordt. Dat zei premier Dick Schoof vorige week vrijdag op zijn persconferentie na de ministerraad. Voormalig Kamerlid Christianne van der Wal vindt de manier van handelen van Rutte 'heel erg slim'. Ondertussen buitelen de Europese ministers van Defensie over elkaar heen.

Op dit moment is de afspraak dat NAVO-landen twee procent van het bruto binnenlands product (bbp) aan Defensie uitgeven. Die afspraak is in 2014 tijdens een NAVO-top in Wales gemaakt. De lidstaten kregen toen tien jaar om de nieuwe norm te halen. Een aantal landen haalt die afspraak nog steeds niet. 

Brief

Rutte schreef een brief aan alle 32 lidstaten van het bondgenootschap waarin hij zijn inzet voor de nieuwe norm op de komende NAVO-top in Den Haag bekendmaakte. Hij wil dat landen in 2032 de militaire uitgaven hebben opgehoogd naar drieënhalf procent. Daarnaast moet er anderhalf procent worden uitgegeven aan gerelateerde zaken zoals infrastructuur en cybersecurity. Ook deze norm moet in 2032 worden behaald.

NAVO-bondgenoten liggen nog mijlenver uit elkaar over een nieuwe norm voor defensie-uitgaven, schrijft De Telegraaf over de kwestie. Uiterlijk over zes weken moet er een akkoord worden bereikt op de top van Den Haag. Maar Mark Ruttes voorstel voor een nieuwe NAVO-norm valt niet bij iedereen in de smaak.

De vraag rijst of de NAVO-norm van vijf procent realistisch is. Oud-VVD-minister Van der Wal beantwoordt die vraag op de bank van Goedemorgen Nederland met een volmondige ja. "Ik denk dat het realistisch is. Ik vind het superslim van Rutte - zoals we hem kennen - om op die vijf procent in te zetten en 'm dan op te splitsen."

Gigantische stap

"Vijf procent is een gigantische stap", weet Van der Wal. "Dat is niet voor volgend jaar, maar daar groei je langzaam naartoe. Wat Rutte heeft voorgesteld, 'doe dan die anderhalf procent aan bijvoorbeeld die infrastructuur', is voorwaardelijk. Als je dan naar Nederland kijkt, drieënhalf procent voor Defensie, dat is al een hele opgave om dat geld weg te zetten. Als je dan naar die vijf kunt doorgroeien, vind ik dat echt heel erg slim."

Ook als je naar Nederland kijkt is dat erg belangrijk, benadrukt ze. "We zijn een doorvoerland, met bijvoorbeeld de Rotterdamse haven. Als al dat zware militaire materieel over onze wegen en bruggen moet, terwijl er al zeventig bruggen in Nederland op de lijst staan om gerenoveerd te worden, dan vind ik dit echt een heel slimme inzet."