Hoe Nederland afgleed naar het drugslachertje van de klas
Programmamaker Ajouad El Miloudi is in de drugshistorie van Nederland gedoken. In de documentaireserie passeren alle soorten soft- en harddrugs de revue, van drugsgebruik tot productie. Waar de Nederlandse drugsmarkt in de jaren 70 de meest progressieve van de wereld was, lopen we nu extreem achter. "Dit noemen we de wet van de remmende voorsprong."
Eén van de soorten drugs die wordt besproken is heroïne, waar je in veel gevallen nooit meer van af komt. El Miloudi ging langs bij de GGD in Amsterdam, waar heroïneverslaafden onder begeleiding medisch geproduceerde heroïne mogen gebruiken. "Ik zie hoe mannen, kleinkinderen, partners en ex-partners daar heroïne gebruiken, het spul dat hun leven naar de klote heeft geholpen. Dat maakte een diepe indruk op mij", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
De respectvolle en humane benadering van hulpverleners vond hij prachtig om te zien. "Zij behandelen gebruikers als één van hen, als mensen. Dat zie je helaas niet vaak genoeg. Je ziet het respect voor de mens en tegelijkertijd de treurigheid en de ellende. Het was een cocktail waar ik bijna emotioneel van werd."
Van pionier naar lachertje van de klas
Nederland was pionier op het gebied van hasj en wiet. "Nederland introduceerde in de jaren 70 het zogenaamde gedoogbeleid, wat inhield dat je onder strikte voorwaarden kleine hoeveelheden cannabis kon kopen in coffeeshops. Wereldwijd werd met bewondering naar Nederland gekeken. Buitenlanders kwamen over de hele wereld naar Amsterdam toe om te roken."
Het heeft echter vijftig jaar geduurd voordat de eerste wietproef gelanceerd werd. "Er is vijftig jaar lang gedebatteerd en er was stroperige besluitvorming." Andere landen lachen ons inmiddels uit "en hebben ons enorm ingehaald". Canada, Uruguay, de Verenigde Staten (in veel staten is wiet gelegaliseerd), noemt hij als voorbeelden. "De gereguleerde markt is daar enorm vooruitgesprongen."
Het gevaar van designerdrugs
Ook vertelt hij over designerdrugs en wat het inhoudt. "Daarmee kan je het effect van bestaande drugs, zoals cannabis en xtc nabootsen, maar met een andere chemische structuur. Daardoor kan je juridische beperkingen en wetgeving omzeilen. Eén molecuul aanpassen en het is niet meer strafbaar."
Dat omzeilen is mogelijk omdat Nederland met een zogenoemde stoffenlijst werkt. "Als een bepaalde stof op de lijst staat, is die stof verboden. Maar handige producten kunnen in laboratoria die chemische structuur aanpassen, waardoor een bepaalde drugs niet meer illegaal is. Dat is een kat- en muisspel."
Vanaf 1 juli treedt een wet in werking die deze praktijken moet voorkomen. "Dit zou het grote verschil moeten maken, een grote stap vooruit. Al los je de grote onderliggende problemen er niet mee op."
El Miloudi spreekt in de docuserie onder meer met de eerste coffeeshophouders van Nederland en kijkt met bewondering naar de enorme wietplantages die in ons land te vinden zijn. Ook loopt hij mee met de douane in Vlissingen, waar alles in het werk wordt gesteld om cocaïne te onderscheppen.
Holland Drugsland is vanaf 14 mei iedere woensdag om 22:20 uur te zien op NPO 2.