Mart de Kruif: 'Ik kan mijn kinderen geen leven in vrijheid beloven'
Oud-commandant van de Landstrijdkrachten Mart de Kruif durft zijn kinderen geen leven in vrijheid en dus zonder oorlog te beloven. "Maar ik kan wel zeggen: als we met z'n allen het goede durven doen, dan kan het", zegt De Kruif op 5 mei in het radioprogramma Sven op 1. Hij maakt zich niet alleen zorgen over ontwikkelingen in Amerika, maar ook in Duitsland.
Aan tafel bij Sven Kockelmann benadrukt De Kruif dat we in een bijzondere tijd leven. "Als je terugkijkt naar de ontstaansgeschiedenis van de Republiek der Nederlanden, later het koninkrijk, dan hadden we eigenlijk om de veertig jaar wel een oorlog, of raasde er een oorlog langs onze grenzen. Nu hebben we al tachtig jaar vrijheid. Dat is niet normaal."
"Mijn ouders, verloofd in 1948, hadden nooit kunnen denken dat hun kinderen tachtig jaar in vrijheid zouden leven. Nooit. En toch is dat gebeurd", vervolgt De Kruif. Maar intussen nemen de dreigingen toe. "Ik kan niet beloven dat mijn kinderen in vrijheid blijven leven."
Oorlog voorkomen hangt volgens De Kruif af van twee cruciale factoren. "Kan Europa zich verenigen en overleven als bolwerk van democratie in deze wereld? En hebben we de leiders, in ons land en daarbuiten, die durven te zeggen: als we onze wereld veilig willen doorgeven, dan zullen we daar een prijs voor moeten betalen."
Sven op 1 gemist? Luister dit gesprek nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.
Donald Trump
De Kruif maakt zich zorgen over de Verenigde Staten onder president Donald Trump. "Een van de grootste gevaren voor de wereldvrede is dat de president van het machtigste land ter wereld oorlog ziet als een deal, en niet als een botsing tussen principes", zegt hij over de NAVO-bondgenoot.
"Het is heel vreemd dat de VS nu een handelsdeal heeft met Oekraïne over grondstoffen. Een democratisch land met 44 miljoen inwoners wordt aangevallen, en vervolgens moet je een prijs betalen voor steun, terwijl er niet gesproken wordt over wie de agressor is. Dat is echt vreemd", vindt De Kruif.
“De grote techbazen, zoals Mark Zuckerberg en Elon Musk, sturen dit ook aan. Die grondstoffendeal is vooral voor hen belangrijk.”
Hij ziet Trump als het gezicht van een bredere beweging in de VS. "De grote techbazen, zoals Mark Zuckerberg en Elon Musk, sturen dit ook aan. Die grondstoffendeal is vooral voor hen belangrijk. Het draait om macht. De politieke vorm doet er voor hen minder toe. Een vrij en democratisch Europa wordt als een obstakel gezien, omdat daar de rechten van mensen worden beschermd. In de hightechwereld is dat geen goed verdienmodel."
Toch ziet De Kruif ook hoop. "Als je Amerika kent, weet je dat er ook een andere VS is. Er zijn mensen die diep vanbinnen voelen dat het nu de verkeerde kant op gaat." Volgens hem moeten we Amerika niet zomaar afschrijven als bondgenoot.
“Trump doet dingen die dictators uit het verleden ook deden: de persvrijheid inperken, de academische wereld onder druk zetten en de rechterlijke macht aanvallen.”
"Trump doet dingen die dictators uit het verleden ook deden: de persvrijheid inperken, de academische wereld onder druk zetten en de rechterlijke macht aanvallen. Dat baart mij zorgen. Maar je ziet ook een tegengestelde stroming ontstaan, die als tegenmacht fungeert. Mijn punt is: we moeten de band met de VS niet doorknippen alleen omdat er nu een regime is dat rare dingen doet. Over anderhalf jaar kan alles anders zijn."
AfD
Ondertussen is in Duitsland de partij Alternative für Deutschland (AfD) officieel aangemerkt als een extremistische organisatie. De Duitse inlichtingendienst noemt de partij een bedreiging voor de democratie. Volgens de dienst hebben prominente partijleden onder meer xenofobe en islamofobe uitlatingen gedaan.
"Ik heb 4,5 jaar in Duitsland gewoond, ik heb er gestudeerd en woon aan de grens. Alles wat ook maar ruikt naar een herhaling van de geschiedenis – het fascisme van de jaren dertig – ligt daar extreem gevoelig en polariseert de samenleving", vertelt De Kruif.
“Als je delen van het onderzoek leest, is er objectief en onmiskenbaar aangetoond dat er parallellen zijn met wat er in de jaren dertig gebeurde: het antidemocratisch rechtsextremisme.”
"Maar als je delen van het onderzoek leest, is er objectief en onmiskenbaar aangetoond dat er parallellen zijn met wat er in de jaren dertig gebeurde: het antidemocratisch rechtsextremisme. Als je kijkt naar de Duitse grondwet, dan accepteren ze geen beweging die daartegen ingaat. Deze beslissing is niet politiek", stelt hij. "Maar het signaal is duidelijk: er is echt iets aan de hand in Duitsland."