Importheffingen Trump kosten Nederlandse economie miljarden: ‘Maakt de nabije toekomst heel onzeker’

De importheffingen van de Amerikaanse president Donald Trump kunnen de Nederlandse economie flink raken. Uit nieuw onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt namelijk dat ons bruto binnenlands product (bbp) eind volgend jaar ongeveer 1 procent lager zal uitvallen dan verwacht. Jacco Vonhof, voorzitter van MKB Nederland, vertelt hoe dat komt en wat dat concreet voor ons allemaal betekent: "Dit gaat ten koste van bijvoorbeeld de veiligheid, de zorg en het onderwijs."

Het CPB onderzocht twee aannemelijke toekomstscenario’s. In het eerste verhoogt alleen de VS de tarieven, in het tweede reageren andere landen, waaronder Nederland, met dezelfde heffingen terug. In beide gevallen is het negatieve effect op de economische groei ongeveer even groot; Nederland lijdt een schade van zo'n 10 miljard euro. De directe schade komt vooral door minder handel en dalende investeringen.

Dat onze economie met één procent minder snel groeit, lijkt misschien niet zo belangrijk. Toch kan die ene procentpunt voelbare gevolgen hebben, vertelt Vonhof in Goedemorgen Nederland op NPO 1: “Economische groei is belangrijk voor ons allemaal. We hebben een goed draaiende economie nodig om onze verzorgingsstaat te betalen. Dat werkt, simpel gezegd, als volgt: als onze economische groei stokt, krijgt de overheid minder belastinggeld binnen. En als de overheid minder geld heeft, gaat dat ten koste van bijvoorbeeld de veiligheid, zorg, het onderwijs, het onderhoud van bruggen of de aanleg van wegen."

Hand op de knip

Dat onze overheid minder belastinggeld binnenkrijgt, heeft veel te maken met de reactie van Nederlandse bedrijven en consumenten op de importheffingen, aldus Vonhof.

Nederlandse bedrijven lopen bijvoorbeeld tegen problemen aan bij het uitvoeren van hun diensten. "Denk aan bedrijven die goederen exporteren, betrokken zijn bij een internationale productieketen of logistiek werk verrichten. Wij horen heel veel over schepen die ineens niet meer naar de VS gaan en containers die leeg komen te staan." Die onzekerheid werkt ontmoedigend: het CPB verwacht dat de investeringen van bedrijven in één jaar zullen dalen met vijf procent.

"Daarnaast zien we dat consumenten vaker de hand op de knip houden door deze ontwikkelingen", aldus Vonhof. "Nederlanders hebben nog nooit zoveel gespaard als nu." En als consumenten minder uitgeven, voelen bedrijven daar ook de impact van. "Al die ontwikkelingen bij elkaar maken de nabije toekomst heel onzeker. Als consumenten en ondernemers stilstaan, is dat voor de economie gewoon heel slecht."

Lichtpuntje

Er zijn ook enkele lichtpuntjes, benadrukt Vonhof. Zo zullen de importheffingen op lange termijn weinig economische schade veroorzaken, omdat bedrijven gemotiveerd zijn om op zoek te gaan naar nieuwe markten.

Bovendien is de Amerikaanse dollar goedkoper geworden. Daardoor kunnen Nederlandse bedrijven producten uit de VS goedkoper inkopen, wat de inflatie enigszins drukt. Zelfs als Europa besluit terug te slaan met eigen invoerheffingen, blijven de gevolgen voor de prijzen beperkt, volgens de berekeningen van het CPB.

Kabinet reageert niet

Ondanks de verwachtingen van het CPB lijkt het kabinet voorlopig het hoofd koel te willen houden. "De besluiten volgen elkaar snel op, dus het is soms ook goed om niet te snel te reageren en even te wachten”, vertelde de PVV-minister Klever (Buitenlandse Zaken) eerder aan De Telegraaf.

"Het ene moment hebben we twintig procent tarieven, een moment later hebben we tien procent tarieven. Het is soms ook goed om even een stapje terug te nemen en niet direct te reageren. Voor nu is er een adempauze, omdat Trump heeft besloten de meeste heffingen voor 90 dagen uit te stellen."