Verkiezingswinst Liberalen goed nieuws voor Europa? 'Canada heeft overduidelijk geen zin in Trump'
Wat twee maanden geleden nog volstrekt ondenkbaar was, is in de nacht van maandag op dinsdag gebeurd: de Liberale Partij van premier Mark Carney heeft de Canadese verkiezingen gewonnen. Volgens Yoeri Albrecht, journalist en directeur van debat- en kunstcentrum De Balie, is dat goed nieuws voor Europa.
Toen Justin Trudeau in maart zijn aftreden bekend maakte na een kabinetscrisis en lage populariteitscijfers, wees alles erop dat de Conservatieven er met de verkiezingsoverwinning vandoor zouden gaan. Voormalig bankier Carney werd naar voren geschoven als zijn opvolger bij de Liberale Partij. "Justin Trudeau trad terug, omdat het helemaal niet meer werkte en ze in de peilingen diep aan de grond zaten", zegt Albrecht in Goedemorgen Nederland op NPO.
Pierre Poilievre, leider van de Conservatieve Partij, leek met een rechts-populistisch programma de verkiezingen te gaan winnen. Totdat de Amerikaanse president Donald Trump begon te dreigen met annexatie van Canadees grondgebied en een wereldwijde handelsoorlog ontketende met importtarieven. Sindsdien zaten de meer patriottistische Liberalen in de lift. "De Conservatieven waren veel meer voor banden met Amerika. Voor Europa is deze uitslag economisch en strategisch goed."
"In die zin is dit een enorme rollercoaster en een verrassing dat er wéér een liberale regering komt", vervolgt Albrecht. "En je kan wel zeggen dat dat door Trump komt. De onverwachte neveneffecten van de politiek van Trump zijn velen en dit is er een van, die wat mij betreft goed is uitgepakt."
Trump bemoeide zich in de afgelopen maanden nadrukkelijk met de soevereiniteit van Canada. Maandag schreef hij nog op zijn eigen social mediaplatform Truth Social dat als het aan hem lag Canada de 51ste staat van de Verenigde Staten zou worden. "En Canada heeft daar overduidelijk helemaal geen zin in", concludeert Albrecht op basis van de verkiezingsuitslag.
Banden met Europa aanhalen
De liberalen willen de banden met de Europese Unie aanhalen. Daarom noemt Albrecht de uitslag "belangrijk". "Het is duidelijk dat Canada meer naar de Unie zal trekken. Canada is een land vol met grondstoffen, waar de laatste tijd veel over te doen is."
Zo is Canada, net als bijvoorbeeld Oekraïne, rijk aan ijzerertsen. "We kunnen dat inkopen en daardoor goedkoper batterijen maken. Dat zijn grondstoffen die we nodig hebben voor bijvoorbeeld de energietransitie. We hebben een goed verdrag met Canada, met min of meer een nultarief. Als Canada meer met ons optrekt, hebben we daar wat aan. Meteen", aldus Albrecht.
Maar een en ander hangt ook af van de wispelturige houding van Donald Trump, denkt De Balie-directeur. "Die man is zo onvoorspelbaar als maar kan. Dat heeft hij in zijn eerste honderd dagen wel laten zien, alhoewel hij zich wel aan de plannen houdt die hij van tevoren al had. Het lijkt erop dat Trump blijft inzetten op Canada als 51ste staat. En hij heeft het zelfs al over een stuk annexeren gehad."
Voor Albrecht is het evident dat Canada daarom beter bondgenoten in Europa kan hebben. "Dat is ook strategisch niet onbelangrijk. We hebben een oorlogssituatie in Oekraïne, aan onze voordeur. Heel veel gevechtservaring hebben de Europese legers niet. De Engelsen zijn er van oudsher goed in, maar ook een militair bondgenootschap met de Canadezen, die meer gevechtservaring hebben en een goed leger, is niet onbelangrijk."