Minder vlinders dan ooit in Nederland: 'Haal die tegels uit je tuin!'
Er fladderen steeds minder vlinders rond in Nederland. De vlinderstand bereikte in 2024 het laagste niveau sinds de tellingen begonnen in 1992. “De meeste vlinders leven nu alleen nog in natuurgebieden en langs wegbermen,” constateert Chris van Swaay van De Vlinderstichting in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Vroeger kwamen ze bijna overal voor, maar we hebben veel natuur verloren door landbouw en bebouwing.”
Volgens cijfers van het CBS en De Vlinderstichting zijn soorten zoals het icarusblauwtje en het groot koolwitje in de afgelopen tien jaar met meer dan 35 procent afgenomen. Het donker pimpernelblauwtje, een Europees beschermde soort die Van Swaay in 2021 nog in onze natuur spotte, is helemaal niet meer gezien. Het lijkt erop dat het beestje uit ons land is vertrokken.
Argusvlinder, pimpernelblauwtje, donker pimpernelblauwtje, duinparelmoer, geelspriet, heivlinder, klaverblauwtje en koninginnenpage op 22 juli 1934 bij Belfeld door Dhr. Stoffels. Beide pimpernelblauwtjes komen nog maar op één plek in NL voor. pic.twitter.com/LvHwbxhJX1
— Chris van Swaay (@chrisvanswaay) July 22, 2021
De vlinders hebben moeite om in Nederland een gezonde leefomgeving te vinden, legt Van Swaay uit: "De landbouw is geïntensiveerd, er is veel stikstofdepositie, natuurgebieden liggen versnipperd, we hebben steeds minder bloemen. Dat maakt het allemaal lastiger voor ze."
Dat er steeds minder vlinders zijn, kan problemen opleveren voor mens en natuur, aldus Van Swaay. "Ze zijn belangrijke bestuivers, net als bijen en zweefvliegen. Dit is een teken aan de wand dat er waarschijnlijk wel meer bestuivers in de problemen zitten. Die bestuivers hebben we heel hard nodig, want ze bestuiven niet alleen de bloemen in de tuin en langs de weg, maar ook ons groente en fruit."
“Die bestuivers hebben we heel hard nodig, want ze bestuiven niet alleen de bloemen in de tuin en langs de weg, maar ook ons groente en fruit bestuiven.”
Toch is er nog hoop. “We weten gelukkig best goed waarom het slecht gaat met vlinders,” zegt Van Swaay. “We moeten zo snel mogelijk de hoeveelheid stikstof omlaag brengen en zorgen voor meer bloemen, bijvoorbeeld in bermen langs wegen.”
Geen tegelparadijs in je achtertuin
Oud-politica Ankie Broekers-Knol (VVD) voegt daaraan toe dat Nederlanders zélf ook iets kunnen doen om de vlinderpopulatie te verhogen. "Er zijn een heleboel mensen die - Als ze al tuin hebben - daar enorm veel tegels in gelegd hebben. Laten we het daar eens over hebben: haal die tegels uit je tuin! Zelfs als je een klein tuintje hebt, kun je ze met een paar mooie bloemen aantrekken."
Ook mensen die wél een groene tuin hebben, kunnen volgens Broekers-Knol meer doen om vlinders te accommoderen. "Toen ik jong was, zag je nog dat er gaten in planten en bloemen zaten. Dat kwam door de rupsen. Mensen willen nu alles graag mooi hebben en bespuiten daarom het groen in hun tuin, maar ze vergeten dat die rupsen later vlinders worden. Dus het is ook van belang dat je die rupsen laat leven."