Designerhonden lijden onder populariteit, ziet dierenarts: 'Is het acceptabel dat jij een dier dit aandoet?'

Wat hebben de Labradoodle, de Puggle en de French Bull met elkaar gemeen? Ze zijn allemaal razend populair onder dierenliefhebbers en stuk voor stuk designerhonden. Dat houdt in dat ze regelmatig worden doorgefokt. Dat kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van de dieren, ziet Paul Mandigers, dierenarts en expert op het gebied van neurologie en genetica. "Veel hondenkopers vergeten de essentiële vragen te stellen aan de fokker", stelt hij in de podcast van Stand van Nederland: Generatie Next.

"Een designerhond is gewoon een kruising tussen twee bestaande rassen", legt Mandigers uit. "Als je een Cavalier-kingcharlesspaniël kruist met een poedel, krijg je bijvoorbeeld een Cavapoo. In beginsel is dat gewoon goed, want door twee rassen te combineren verbeter je de genetische diversiteit."

Er ontstaan echter problemen als zo'n designer-rashond te ver wordt doorgefokt, ziet Mandigers. En dat gebeurt regelmatig. "Het idee van rassen fokken is dat je gewoonweg honden kruist die tot hetzelfde ras behoren, maar fokkers maken toch vaak een selectie. Ze zien bijvoorbeeld dat bepaalde Golden Retrievers of Labradoodles niet gewild zijn omdat mensen ze te groot, te klein of lelijk vinden. Met die honden wordt dan niet meer gefokt. Dat is niet de bedoeling, want als fokkers niet alle honden blijven gebruiken, wordt de genetische pool steeds kleiner."

Erfelijke ziektes en aandoeningen

Als de genetische pool kleiner wordt, kan dat nare gevolgen hebben voor de puppy's. Als je met een klein groepje genetisch vergelijkbare honden fokt, stijgt namelijk de kans dat twee gefokte honden allebei een sluimerend, ofwel recessief, gen voor een rasspecifieke ziekte doorgeven, waardoor de puppy geboren wordt met die ziekte.

Met andere woorden: een erfelijke ziekte die eerste generatie Labradoodles alleen maar genetisch meedragen, kan zich gaan manifesteren in hun (achter)kleinkinderen als ze worden gefokt. "Je kan zelfs de pech hebben dat als je pool heel klein wordt, de nieuwe generaties meer kans maken op een bepaalde ziekte dan de eerdere generaties", voegt Mandigers toe. 

Meer weten? Luister naar de podcast van Stand van Nederland:

Eigenaren doen voorwerk niet

Volgens de geneticus zouden veel eigenaren dan ook beter moeten kijken naar de risico's van het kopen van een designerhond. "Veel hondenkopers vergeten de essentiële vragen te stellen aan de fokker. Je moet bijvoorbeeld vragen: welke ouderdieren heeft u genomen bij de fok en wat heeft u aan onderzoek laten doen om uit te vinden of die ouderdieren wel gezond zijn?"

Er gaat bovendien wat voorwerk vooraf aan het verantwoord kopen van een designerhond, vertelt Mandigers. "Je moet je vooraf in het ras verdiepen, kijken welke aandoeningen en ziektes vaak voorkomen. Dan kun je bij de fokker beter informeren wat ze allemaal hebben gedaan om die ziektes te voorkomen; dan ben je echt al drie stappen verder als je bij ze langsgaat. En: een hond brengt kosten met zich mee, dat is een heel belangrijk gegeven, maar sommige rassen brengen veel meer kosten met zich mee dan andere rassen. Daar moet je over nadenken, maar dat doet de gemiddelde eigenaar, denk ik, niet."

Doelbewust patiënt-puppy's adopteren

Er zijn ook hondenbaasjes die heel goed weten dat hun beoogde puppy een wankele gezondheid heeft, maar toch overgaan tot kopen, ziet Mandigers. "Een collega deed daar onderzoek naar, waarom eigenaren steeds maar hetzelfde type hondje kopen. Hij vroeg mensen met een Franse Bulldog bijvoorbeeld: waarom koop jij nou deze designerhond terwijl je al weet dat die in aanmerking komt voor een neuscorrectie, waarschijnlijk ademhalingsproblemen krijgt, een ingreep nodig heeft voor een zacht gehemelte en een verhoogde kans heeft op hernia's en hersentumoren?"

"Dan zeggen ze meestal: ik vind die hond zo leuk dat ik accepteer dat die hond die aandoeningen gaat krijgen en dat ik dan veel geld moet uitgeven. Ik stel dan de vraag: is het reëel, is het netjes, is het acceptabel dat jij een dier dit aandoet? Als je gewoon een gezond type hond neemt, een Boomertje ofzo, dan geef je die hond een kans op een gezonder leven."