Knutselen, tafelvoetballen en beeldbellen met je vader in de gevangenis

Als kind je vader in de gevangenis opzoeken tijdens het reguliere bezoekuur kan behoorlijk traumatisch zijn. De Penitentiaire Inrichting in Veenhuizen heeft daarom twee vadervleugels ingericht, waar gevangenen hun kroost op een zo normaal mogelijke manier kunnen ontvangen. Ook mogen de gedetineerden videobellen met hun kinderen. Vestigingsdirecteur Marie-Anne de Groot hoopt dat alle gevangenissen in Nederland dit voorbeeld volgen.

Samen knutselen of een potje tafelvoetballen. Kinderen die hun vader komen opzoeken in de PI in Veenhuizen hoeven niet plaats te nemen in een kille bezoekersruimte, maar stappen de huiselijke vadervleugel binnen. ''We willen de detentieschade bij kinderen zoveel mogelijk beperken'', vertelt De Groot in de slotaflevering van Brandmerk: Kind van een Gedetineerde. ''Het is een enorm traumatische ervaring als je vader in één keer op een bepaalde manier uit huis gehaald wordt. Wij proberen hier te laten zien dat er goed voor hem gezorgd wordt, dat er geen spanning hoeft te zijn en dat ze in contact kunnen blijven of het contact zelfs kunnen verbeteren.''

Herfstkamp

Ieder jaar organiseert de stichting Exodus een herfstkamp in de PI. Kinderen mogen drie dagen achter elkaar van een uur of tien tot half vier langskomen. Er staan allerlei activiteiten op het programma. Projectleider Marieke van Zwam: ''Met het kamp geven we weer een beetje plezier en licht. Het voelt voor gezinnen alsof ze even niet in de gevangenis zijn. We proberen het natuurlijke gezinsleven na te bootsen, omdat ze dat zo missen. We hebben workshops, maar je ziet dat de lunch het belangrijkste moment is.''

Er gebeurt een hoop tijdens de driedaagse, vertelt Zwam. ''Vader en kind hebben voor het eerst echt de tijd om het over moeilijke dingen te hebben. Vorige week zei een meisje nog: 'Ik schaam me dat jij mijn vader bent.' Een jongen was vorige week heel verdrietig. Een andere jongen die hier al vier jaar komt, ging om hem heen staan en zei: 'Ik weet hoe je je voelt. Ik heb dit zelf ook meegemaakt. Het wordt beter'. Het ongedwongen contact met kinderen die hetzelfde meemaken, is één van de belangrijkste punten van dit kamp.''

Leren fietsen via videobellen

Gedetineerde Michel zat 2,5 jaar op de vadervleugel. Hij heeft twee dochters van 16 en 5 jaar oud. ''De band met mijn dochters was niet zo goed gebleven als ik op een reguliere afdeling had gezeten. Ik kon vier keer in de week beeldbellen met de kleinste. Dat scheelt al. In de gezinskamer ben je als gezin echt samen. Daar kun je ook verjaardagen vieren.''

''Maar je hebt ook pijn en verdriet'', vervolgt Michel. ''Mijn kleinste leerde fietsen. Dat moest ik via beeldbellen zien. Dat zijn pijnlijke dingen. Ik was er niet bij... Dan besef je wat je hebt aangericht.''

Directeur De Groot hoopt dat alle gevangenissen in Nederland een dergelijke afdeling openen. ''Het heeft namelijk positief effect. Op korte termijn ervaren kinderen minder schaamte en problematiek op school. Op lange termijn weten we door onderzoek uit Wales dat vaders minder snel recidiveren. Ook maken kinderen zich minder snel schuldig aan crimineel gedrag.''

Kijk de laatste aflevering en eerdere afleveringen van Brandmerk: Kind van een Gedetineerde nu terug op NPO Start.