Dit wordt besproken tijdens cruciaal belletje tussen Trump en Poetin: 'Moment van de waarheid voor Europa'

De Amerikaanse president Donald Trump spreekt vandaag telefonisch met Vladimir Poetin over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. D66-buitenlandwoordvoerder Jan Paternotte is er niet gerust op. "Je weet dat de uitkomst van dit telefoontje het moment van de waarheid voor Europa wordt", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De Russische president wilde nog niet op het gesprek vooruitlopen, maar Trump verwacht concessies, waaronder over Oekraïens grondgebied en energiecentrales. "We hebben het al gehad over de verdeling van bezittingen tussen Oekraïne en Rusland", zei hij aan boord van Air Force One.

De Amerikaanse speciale gezant Steve Witkoff was vorige week op bezoek bij Poetin en zei donderdag ‘positieve discussies’ te hebben gevoerd met de Russische president. Volgens Witkoff accepteert Poetin de ideeën van Trump over het beëindigen van de oorlog.

'Heb moeite met gesprek'

Paternotte heeft moeite met het aanstaande gesprek, "omdat het gaat tussen twee leiders die met elkaar bellen, terwijl Europa in het midden ligt en ze de landkaart voor hun neus houden". Iedereen dacht dat de twee wereldleiders elkaar zouden spreken over een staakt-het-vuren, vervolgt hij. "Wat Oekraïne graag wil en waar Poetin al een week niet op reageert."

Op dit moment ligt een aanbod van een staakt-het-vuren van 30 dagen op een bureau in het Kremlin. "Als Poetin dat afwijst, moet Trump de druk opvoeren. Maar ik vraag me af of dat gebeurt." Reëler is dat Poetin "onmogelijke" eisen stelt, aldus Paternotte.

Een Russische denktank die (naar het schijnt) nauwe banden met het Kremlin heeft, kwam met een waslijst aan eisen naar buiten, waaronder geen NAVO-toetreding van Oekraïne, het behouden van geannexeerde provincies in het oosten van Oekraïne door Rusland en het niet stationeren van buitenlandse troepen in Oekraïne. "Dit kan Oekraïne niet accepteren. Maar als ze dit weigeren, staat Europa met Oekraïne alleen", waarschuwt de buitenlandwoordvoerder.

'Nog geen enkele concessie voor Poetin'

Volgens de D66'er heeft Trump "nog geen enkel besluit genomen dat nadelig is voor Poetin, maar wel voor Europa". Paternotte doelt op het pauzeren van wapenleveranties aan Oekraïne en het starten van een handelsoorlog door importtarieven stevig te verhogen.

De kans is daardoor groot dat Trump de kant van Poetin kiest. "Vanuit Amerika hoor je dat Oekraïners misschien moeten accepteren dat ze veel terrein moeten weggeven. Poetin heeft nog geen enkele concessie moeten doen!", verbaast Paternotte zich. "Op een of andere manier heeft Trump alleen maar bewondering voor Poetin gehad."

Verder zonder Amerika?

Als uit het telefoontje verregaande concessies komen die nadelig zijn voor Oekraïne, "kan Poetin binnen een maand weer opnieuw aanvallen", denkt hij. "Zelenski (Volodimir, president van Oekraïne, red.) zal zich daar niet bij neerleggen, maar dat brengt Oekraïne in een onmogelijke positie. Dan moeten ze het verder zonder Amerika doen."

Volgens Paternotte is dat mogelijk, maar zijn de gevolgen groot. "Mensen die ik in Oekraïne spreek zeggen dat zonder Amerika veel meer doden vallen, maar dat dat nog altijd beter is dan door Poetin van de kaart geveegd worden."