Moraal Oekraïense soldaten aangetast na hulpstop Amerika: 'Zien bondgenoot vrienden worden met de Russen'

Het (tijdelijk) stopzetten van alle militaire hulp uit Amerika aan Oekraïne heeft geen directe gevolgen voor de soldaten aan het front. Dat benadrukt oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen in Goedemorgen Nederland op NPO1. "Er is nu nog hulp onderweg naar Oekraïne vanuit Amerika, waaronder luchtverdedigingswapens, speciale munitie en voertuigen. Maar als dit maanden of weken gaat duren en er komt bijna niets meer, dan is dat funest."

Vannacht werd bekend dat Amerika alle militaire hulp aan Oekraïne stopzet "om op vrede te concentreren", zei een anonieme functionaris van het Witte Huis tegen persbureau Reuters. De ingrijpende beslissing komt een paar dagen na de botsing tussen de Amerikaanse president Donald Trump en president van Oekraïne Volodimir Zelenski.

Oekraïne is de afgelopen tijd minder afhankelijk geworden van Amerikaanse hulp, maar "de grote wapensystemen zijn allemaal Amerikaans". Dat zijn onder meer luchtverdedigingswapens waarmee steden als Kiev beschermd worden. Daarom zullen de burgers het opschorten van militaire hulp op termijn gaan voelen. "Dan wordt het lastig."

'Ze zijn erg moe'

Melissen onderhoudt veel contact met Oekraïners aan het front. "Ze zijn erg moe, dat zie ik aan ze. Ze krijgen steeds op hun donder, maar ze hebben geen andere keuze dan doorvechten. Dat is het enige wat ze nu kunnen." Hij vervolgt: "Veel geloven dat het niet meer goed gaat komen met de Amerikanen. Anderen denken dat het allemaal een soort show is en dat ondanks dat Trump zich altijd intimiderend opstelt, ze uiteindelijk toch wel naar iets gaan wat een deal zou kunnen zijn."

Een deal in Oekraïne kan desalniettemin slecht uitpakken, vervolgt hij. "De jongens aan het front maken zich grote zorgen, omdat een deal waarschijnlijk betekent dat Rusland mag houden wat ze hebben. En Oekraïners willen natuurlijk veiligheidsgaranties, precies wat Zelenski steeds zegt."

Afhankelijk van Musk

De Oekraïense luchtverdediging maakt gebruik van het Amerikaanse bedrijf Starlink, het satellietsysteem van de rechterhand van Donald Trump Elon Musk. Het systeem zorgt voor communicatie aan het front. "Ook kunnen ze daardoor met drones werken, die video's maken waardoor je je artillerie kunt bijsturen. Dat werkt nog steeds, maar het is gevaarlijk dat ze van Musk afhankelijk zijn."

Als het systeem uit de lucht gaat, zijn Oekraïense soldaten aan het front "echt in het nadeel". Vervolgens gaat Rusland de aanvallen opvoeren, voorspelt Melissen. "Ik heb het idee dat Rusland de laatste tijd wat raketten gespaard heeft, dus het zou zomaar kunnen dat ze het momentum afwachten. Rusland kijkt naar hoe ze hier hun voordeel mee kunnen doen."

Het zou zomaar kunnen dat Rusland en Amerika hier tot in detail contact over hebben, meent de oorlogsverslaggever. "Het wordt al langer gezegd dat het nauwkeurig afgestemd wordt. We weten dat Poetin en Trump nauw contact hebben." Het is een rare situatie, benadrukt hij. "De mensen aan het front waar ik contact mee heb zijn allemaal zo bezorgd over hoe dit verdergaat. Ze zien hun bondgenoot Amerika opeens vrienden worden met de Russen."