Verticaal boeren heeft de toekomst: 'Met licht en techniek kunnen we sla vertroetelen en verwennen'

De wereldbevolking groeit en groeit, maar ouderwets boeren is op steeds meer plekken op deze aarde nagenoeg onmogelijk. Zoeken naar nieuwe manieren van gewassen verbouwen is dan ook noodzakelijk. Een bedrijf in Den Haag experimenteert met succes met vertical farming, ofwel verticaal boeren. ''We hebben in de Verenigde Staten inmiddels grote kwekerijen staan.''

Het juiste licht en heel wat techniek. Dat is nodig om sla, maar ook komkommers en aardbeien op de beste wijze te kweken. ''Ons uitgangsproduct is het zaadje. Wij geven het zaadje alles dat het nodig heeft. Juist omdat we het kunstmatig doen, kunnen we een plantje optimaal verwennen en vertroetelen'', vertelt technisch directeur Robert Schouten in Stand van Nederland: Koplopers op NPO2.

Meerdere verdiepingen

Het idee van vertical farming ontstond rond de eeuwwisseling. Telen op meerdere verdiepingen in grote hallen werd toen al gezien als de toekomst. Veel partijen begonnen eraan, maar moesten snel de handdoek in de ring gooien. De kosten voor alle techniek en energie bleken te hoog.

Het bedrijf in Den Haag werkt uitsluitend aan innovaties die verticaal boeren zuiniger, goedkoper en breder inzetbaar moeten maken. ''Planten zien het licht op een andere manier dan wij'', vertelt Schouten vanuit een paars uitgelichte ruimte vol kasten met bakken, die als een soort dienblad ingeschoven worden. ''Planten groeien met name in het rode en een klein beetje het blauwe spectrum. Daarom oogt de ruimte paars.''

Niet alleen het licht is belangrijk. Meer factoren moeten kloppen. ''We hebben bijvoorbeeld een warmtepomp die warm en koud water pompt. De vegetatie-unit voegt meststoffen toe aan het gietwater.''

95 procent minder water

Vertical farming kent verschillende voordelen, vertelt directeur Marc Bruins. ''Je bent niet afhankelijk van het klimaat of van de lokale condities. Je kunt overal 'een boerderij' neerzetten. Van grote steden tot droogtegebieden. Daarnaast gebruiken we geen pesticide en 95 procent minder water dan in de traditionele landbouw. Omdat we in lagen werken, produceren we ook nog eens driehonderd keer meer.''

Het Haagse bedrijf heeft meerdere grote kwekerijen in Amerika staan. De grootste heeft een teeloppervlakte van 20.0000 vierkante meter. Vertical farming is in verschillende staten interessanter dan boeren op openveld of teelt in een kas.

De Amerikaanse CEO Tisha Livingston denkt niet dat verticaal boeren hongersnood in bijvoorbeeld droogtegebieden volledig kan verhelpen, maar ziet wel een toekomst in bijvoorbeeld het Midden-Oosten. ''Op plekken die kampen met watergebrek, waar al het voedsel nu geïmporteerd wordt.''

Er is meer voedsel nodig, ook op plekken waar dat niet makkelijk te telen is. 'Vertical farming' in gebouwen lijkt de oplossing. Maar hoe maak je dat energiezuinig en winstgevend? Een Nederlands bedrijf lijkt het voor elkaar te krijgen. Kijk maandagavond om 21.10 uur naar Stand van Nederland: Koplopers op NPO 2.