Extreemrechtse AfD kan Duitse verkiezingen winnen: 'Hadden wij verwacht dat de PVV zó groot zou worden?'

Het kan niet worden uitgesloten dat de extreemrechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) de Duitse verkiezingen zondag wint. Dat zegt journalist Leonard Ornstein, die de stembusgang bij onze oosterburen op de voet volgt. "Hadden wij verwacht dat de PVV zó groot zou worden?"

Volgens Ornstein staat Duitsland op een kruispunt. "Dit zijn hele beslissende verkiezingen voor Duitsland. Gaat die extreemrechtse partij AfD doorbreken, of blijft het bij het oude en houden CDU en SDP het voor het zeggen in het land? Blijft het stabiel of wordt het een onrustige, chaotische boel?"

Ornstein houdt zijn adem in. "In Duitsland staat er echt veel op het spel. Er zijn veel mensen die vinden dat er snel echt eens iets moet veranderen. Er zijn veel problemen in Duitsland. Niet alleen met migratie, het gaat ook om de economie. Rijd je over de Duitse snelwegen, dan zie je dat alles aan elkaar geplakt is en rommelig."

"Er worden geen investeringen gedaan, de economie loopt niet. De auto-industrie, heel belangrijk in Duitsland, heeft het ongelofelijk zwaar in de concurrentie met China en andere werelddelen", zegt de journalist, die vreest dat bij een verkiezingszege van AfD de onrust in Duitsland en daarmee in de wereld verder toeneemt. 

De CDU/CSU-alliantie gaat in de peilingen aan kop, met dertig procent van de stemmen. AfD volgt op de tweede plaats, met twintig procent. Bondskanselier Olaf Scholz van SPD heeft het zwaar. "Wat je ziet is dat de hele saaie Scholz, die een hele matige campagne heeft gevoerd, op 15 procent staat in de peilingen." 

Tekst gaat verder onder X.

AfD staat nu dus op plek twee, maar Ornstein houdt rekening met een grote overwinning van Alice Weidel. "Het kan zomaar dat de AfD de bonus krijgt die sommigen verwachten en de eerste partij van het land wordt. Migratie is hét thema van deze verkiezingen."

Brandmauer

Friedrich Merz (CDU) deed in het migratiedebat deze week een voorzichtige handreiking naar AfD. Volgens Ornstein zette hij daarmee de deur op een kier, zoals VVD-leider Dilan Yeşilgöz dat in ons land vorig jaar deed voor de PVV. "De vergelijking met Nederland is al getrokken."

Daarmee doet Merz afbreuk aan de zogenaamde Brandmauer, een denkbeeldige muur die partijen hebben opgetrokken om een samenwerking met AfD uit te sluiten. "Nu zie je dat Merz opeens een vorm van toenadering doet. Daar waren de anderen heel erg kwaad over", zegt Ornstein, die overigens niet verwacht dat Merz daadwerkelijk met AfD in een coalitie stapt. 

Maar hij sluit niet uit dat AfD de grootste wordt. "Hadden wij verwacht dat de PVV zó groot zou worden?" De partij profiteert mogelijk van recente aanslagen in Duitsland, zoals die in München afgelopen week. "De Duitsers willen gewoon een rustig leven hebben. Ze vinden de verstoringen verschrikkelijk. Daardoor groeit AfD heel erg snel."

'Het ligt supergevoelig'

Vooral in het oosten van Duitsland, in voormalig Oost-Duitsland, is de partij van Weidel groot. "Het oosten ligt nog altijd achter op het westen. Er is daar meer armoede en werkloosheid. Mensen voelen zich achtergesteld. Ze denken: in het westen hebben ze het goed, rijden ze vaker in een Mercedes. Wij willen ook geëmancipeerd raken in ons Duitsland."

Ondanks de populariteit ligt AfD in Duitsland erg gevoelig. "Ze doen harde uitspraken en roepen veel emotie op. Dat heeft alles te maken met het verleden", doelt Ornstein op de Tweede Wereldoorlog en de gruweldaden van de Nazi's. "Het ligt supergevoelig."

'Amerika probeert deze verkiezingen te beïnvloeden'

Overigens hopen de Amerikanen op een zege van AfD. "Amerika probeert deze verkiezingen te beïnvloeden. Vicepresident J.D. Vance was afgelopen week in München en heeft gezegd hoe belangrijk hij de verkiezingen vindt en dat AfD moet winnen. Eerder zagen we dezelfde boodschap van Elon Musk."

"Maar we zien ook dat Vladimir Poetin met allemaal kleine sabotageacties probeert de verkiezingen te beïnvloeden", zegt Ornstein. "Bijvoorbeeld door proppen aan de hand van geheime diensten in uitlaten van auto's te stoppen en te zeggen dat het een actie was van Die Grünen. Dat is echt gebeurd. De verkiezingen in Duitsland zijn ook geopolitiek."