Poetin heeft het op de NAVO gemunt, beweert 'verbitterde' Zelenski: 'Europa zal niet antwoorden'

Als de Verenigde Staten uit de NAVO stapt, zal Rusland meerdere NAVO-landen in Europa aanvallen uit de voormalige Sovjet-Unie. Dat stelde Oekraïens president Volodimir Zelenski in een interview met NBC News. "Zelenski is verbitterd. Hij had gehoopt dat de hele NAVO achter hem zou staan in de tijd van vrede die misschien komen gaat", reageert Europacorrespondent van De Telegraaf Alexander Bakker in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

"Ze zullen beginnen en zien hoe Europa reageert. Maar Europa zal niet antwoorden", stelde Zelenski in het interview met de Amerikaanse nieuwszender. "Elk Europees land zal zichzelf gaan beschermen. Rusland zal alles innemen waar ze interesse in hebben."

Bakker ziet dat Zelenski door de Amerikanen in een hoek wordt gedreven. "Als de hele NAVO achter hem zou staan, zou dat volgens hem Poetin afschrikken om niet opnieuw Oekraïne binnen te vallen. Maar de Amerikanen hebben hardop gezegd dat ze dat niet gaan doen."

De harde realiteit is dat als er snel een vredesakkoord wordt bereikt, "Poetin misschien nog niet klaar is met Europa". Ook de Nederlandse inlichtingendiensten houden er rekening mee dat bij een snelle vrede "Rusland binnen een jaar klaar zou zijn om NAVO-landen aan te vallen", aldus Bakker. "Met name in de Baltische Staten maken ze zich grote zorgen."

Spoedoverleg in Parijs

Maandag komen Europese regeringsleiders bij elkaar in Parijs voor een spoedoverleg, op initiatief van de Franse president Emmanuel Macron. "Europa is overvallen door de Amerikanen. Europese leiders zijn gewend om in deftige zaaltjes met kroonluchters keurig te onderhandelen. Maar de Amerikanen hebben gewoon gezegd: wij gaan zorgen voor vrede en voor Europa is geen stoel."

Wel verlangt Amerika van Europa dat bij een vredesbestand Europese landen zorgen voor "afschrikking", door middel van een troepenmacht in een bufferzone tussen de grens met Rusland en Oekraïne.

Plannen in stroomversnelling?

Premier van het Verenigd Koninkrijk Keir Starmer gaf eerder aan daarvoor open te staan en hoopt dat andere Europese landen zijn voorbeeld volgen. "Amerika levert geen soldaten. Je hoorde NAVO-baas Mark Rutte tegen de Europeanen zeggen: als je wil meepraten, vecht je dan maar in. Vandaag moeten deze leiders op zoek naar een antwoord."

Macron noemt de terugkeer van Trump in de Oval Office een "elektroshock" voor Europa. "Trump blijft zich ook in het Witte Huis gedragen als een zakenman", ziet Bakker. "Hij heeft zoiets van: Europa, kom maar op met een plan." De correspondent verwacht dat vandaag in een stroomversnelling vredesplannen worden gemaakt. "Op een concrete manier. Wie kan wat leveren. De Britten hebben hun vinger al in de lucht gestoken en willen een leidende rol in Oekraïne spelen als het moet."

Heeft Europa meer gedaan dan de VS?

Journalist van het Financieele Dagblad Jean Dohmen is het oneens met de uitspraken van Amerikaanse bewindslieden dat Europa te weinig doet aan zijn eigen verdediging. "Trump en voormalige Amerikaanse presidenten, waaronder Joe Biden en Barack Obama, benadrukten dat ook al."

"Het klopt dat Europa dit de afgelopen decennia heeft verwaarloosd." Maar, vervolgt Dohmen, "als je specifiek naar Oekraïne kijkt en je telt de bedragen op die aan hulp worden gegeven, zowel humanitair en economisch, dan blijkt dat Europa meer heeft gedaan dan de VS. Het is dan heel bruusk om je partners van de onderhandelingstafel weg te houden."

Desalniettemin heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio aangegeven dat wanneer er daadwerkelijk onderhandeld gaat worden, Europa ook aanschuift.