Job Cohen vergelijkt Amsterdam van nu met Gouden Eeuw: 'Migratie toen nodig, nu uitdaging'
Amsterdam viert in 2025 haar 750-jarig bestaan. Job Cohen, burgemeester tussen 2001 en 2010, blikt terug op de rijke geschiedenis vol trots, barmhartigheid én controverse en gaat in op hedendaagse uitdagingen zoals omgaan met massatoerisme en expats in de hoofdstad.
In Het verhaal van Nederland - Amsterdam neemt presentator Daan Schuurmans de kijker mee op reis door de geschiedenis van Amsterdam. Trots en arrogantie zijn terugkerende elementen in de vierdelige NTR-serie. "De mensen die zeggen: moet dit nou? Die snappen gewoon niet zoveel van Amsterdam", zegt de 77-jarige Cohen in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Cohen noemt de stad een unieke plek waar mensen hun talenten kunnen ontdekken én kunnen vormgeven. "Je kunt niet om Amsterdam heen, het is een heel bijzondere stad." De voormalig burgemeester herinnert zich een bezoek van toenmalig Koningin Beatrix aan de hoofdstad nog goed. "Ik zei: welkom in de Republiek Amsterdam. Toen heeft ze dat met een lichte glimlach aangehoord."
Of Amsterdam ook barmhartig is, vindt Cohen last te zeggen. "Je ziet er heel veel tekens van. Zo besteedt Het Parool iedere week aandacht aan iemand die aan de grond zit en of iemand diegene wil helpen. Dan zijn er altijd mensen die daarvoor te vinden zijn. Maar als je terugkijkt op de oorlog, hoeveel Joden er toen - ik ben zelf Joods - door de stad verraden zijn, dan denk je: hoezo barmhartig?”
“Toen ik tegen Koningin Beatrix zei: 'Welkom in de Republiek Amsterdam' heeft ze dat met een glimlach aangehoord.”
Uitdagingen in huidige tijdsgeest
Een ander periode met een wrange nasmaak is de Gouden Eeuw. "Dat was een tijd van enorme ontplooiing voor de stad, maar ook van slavernij en uitbuiting via de VOC en de WIC", aldus de PvdA-coryfee. "Niet voor niets bood burgemeester Femke Halsema daar enkele jaren geleden excuses voor aan.”
In het moderne Amsterdam is het hoofd bieden aan de enorme aantallen toeristen en expats in de stad een grote uitdaging. Cohen ziet weinig nieuws. "In de Gouden Eeuw kwam de helft van de inwoners van buiten de stad en dat was hard nodig voor de economie. Nu zitten we in een dergelijke situatie, waarin de stad wordt overstroomd door expats en toeristen. Het gemeentebestuur kijkt wat ze ermee kunnen, maar makkelijk is het niet."
Jan-Kees Emmer, voormalig adjunct-hoofdredacteur van De Telegraaf, zegt op zijn beurt "uiteraard" trots te zijn op de hoofdstad. "Je mag alleen wel hopen dat het gemeentebestuur snel iets weet te doen aan die stroom van massatoerisme. De binnenstad is echt bijna onleefbaar."