Onderzoek: zeekoeten en alken mijden windparken op Noordzee

Veel zeekoeten en alken op de Noordzee gaan windparken uit de weg. Dat concludeert Wageningen Marine Research in een onderzoek naar de effecten van windmolenparken op zee op het leefgebied van die twee soorten zeevogels. Volgens de onderzoekers mijden de vogels niet alleen de parken zelf, maar komen ze ook in de directe omgeving van de windmolenparken minder voor. Hun leefgebied op zee wordt daardoor kleiner.

Voor hun studie namen de onderzoekers een gebied van zo'n 40 bij 50 kilometer onder de loep met in het midden een windmolenpark, enkele tientallen kilometers ten noorden van Schiermonnikoog. Vanuit vliegtuigen brachten ze met speciale camera's en een nieuwe statistische methode de vogeldichtheid in kaart. "We hebben het hele gebied geïnventariseerd en gekeken wat de dichtheid op elke vierkante meter is", legt onderzoeker Mardik Leopold uit. "Je ziet dan afwijkingen ten opzichte van je voorspelling, dat is het effect van het windpark."

Het gekozen onderzoeksgebied was verder zo "clean" mogelijk, zegt hij. Zo waren er geen zichtbare andere verstoringsbronnen als scheepvaartroutes. Bovendien is de telling acht keer uitgevoerd en vergeleken met een meting van een paar jaar geleden, toen het windmolenpark er nog niet was.

Al met al concluderen de onderzoekers dat een kleine honderd alken door het windmolenpark worden verstoord en ongeveer zevenhonderd zeekoeten. In de omgeving van het park werden ook minder van deze zeevogels gezien. Voor alken werd tot 2 à 3 kilometer van het windpark een lagere dichtheid gemeten, voor zeekoeten tot 10 kilometer. "Het effect lijkt dus dat de Noordzee een stukje kleiner wordt door ieder windpark dat je bouwt", zegt Leopold.

De vraag is wat dat betekent, aldus de onderzoeker mariene biologie. "Er zwemmen in totaal 2 miljoen zeekoeten rond op de Noordzee, dus hoe erg is het als er zevenhonderd worden verstoord door een windpark?" Om die vraag te kunnen beantwoorden, moet worden onderzocht welke factoren bepalend zijn voor de populatie zeekoeten en alken. Zo kan het ook zijn dat niet de omvang van het leefgebied van de vogels daarvoor een doorslaggevende rol speelt, maar de hoeveelheid voedsel of beschikbare broedgebieden. "Als dat zo is, kun je doorgaan met het bouwen van windmolenparken", aldus Leopold. "Maar dat moeten we dan wel eerst uitzoeken."