'Kaiser Donald' Trump wil Groenland, Panamakanaal en Canada en sluit militaire druk niet uit: 'We hebben Groenland nodig'
Aankomend president van Amerika Donald Trump sluit militaire of economische druk niet uit om het Panamakanaal of Groenland in handen te krijgen. "Hij ging er met een gestrekt been in. Het was 'Kaiser Donald'", zegt Amerikanist Willem Post over de zorgwekkende toespraak van Trump dinsdag.
Op de vraag of Trump militair ingrijpen kon uitsluiten, zei hij: "Daar kan ik geen garanties over afgeven. We hebben ze nodig voor onze economische veiligheid. Het Panamakanaal is gebouwd voor onze strijdkrachten".
Trump claimde dat het Panamakanaal, een cruciale waterweg, wordt gerund door China. "We hebben het Panamakanaal aan Panama gegeven. Niet aan China", zei de Republikein tijdens de persconferentie. "Ze hebben die gift misbruikt." Hij zei dat het kanaal nooit aan Panama overgedragen had mogen worden.
Ook maakte hij opnieuw duidelijk dat hij Groenland wil. "We hebben Groenland nodig voor nationale veiligheidsdoeleinden. Mensen weten niet eens of Denemarken er juridisch gezien recht op heeft. Maar als dat het geval is, moeten ze het opgeven. Want wij hebben het nodig voor de nationale veiligheid." De aanstaande president zei dat hij de vrije wereld moet beschermen en sloot handelsmaatregelen tegen Denemarken niet uit.
Ook Canada stelde Trump mogelijke handelsmaatregelen in het vooruitzicht. Hij heeft eerder geopperd dat de VS en het buurland samengevoegd kunnen worden. Hij sloot op de persconferentie uit dat hij het land militair onder druk gaat zetten, maar "economische druk" is volgens hem wel mogelijk. "Canada en de VS samen, dat zou echt iets zijn."
'Kaiser Donald'
"Hij ging er met een gestrekt been in. Het was 'Kaiser Donald'", zegt Amerikakenner Willem Post in Goedemorgen Nederland op NPO 1 over de toespraak. Volgens Post legde Trump vooral de nadruk op het in handen krijgen van Groenland. "Hij zei eigenlijk dat dat voor Amerika, maar ook voor de rest van de wereld heel erg nodig is."
Post legt uit: "Groenland wordt langzaam een soort geopolitieke speelbal. De Russen zijn daar al actief en de Chinezen komen er opzetten. IJskappen smelten en daardoor zijn er steeds meer vaargeulen. Het is ook een gebied met veel mineralen, die heel erg belangrijk zijn voor de economie."
"Eigenlijk zegt Trump: 'Geen gezeur. Denemarken, kom op'", zegt Post. Denemarken is formeel de baas van Groenland, al heeft Groenland grotendeels zelfbestuur.
Denemarken en Canada hebben inmiddels afwijzend gereageerd op de uitspraken van Trump. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Noël Barrot verklaarde dat de Europese Unie niet zal tolereren dat andere landen haar grenzen "aanvallen".
Mocht Trump wel kiezen voor militair ingrijpen, "krijg je de krankzinnige situatie dan andere NAVO-landen Denemarken moeten beschermen tegen Amerika", zegt Post, die benadrukt dat Trump serieus genomen moet worden. "Het is wel de Amerikaanse president die dit zegt. En zijn belangen zijn aantoonbaar. Al klinkt het misschien zo, dit is geen borrelpraat."
NAVO-norm
Trump zei ook dat hij een veel hogere NAVO-norm wil. "Het zou 5 procent moeten zijn", verklaarde hij over het percentage van het bruto binnenlands product (bbp) dat NAVO-landen voor defensie zouden moeten uittrekken. Post: "Het is typisch Trump. Als je in zijn ziel probeert te kijken zie je een zakenman, die hoog inzet."
Trump voerde de afgelopen tijd de druk op NAVO-bondgenoten op door te dreigen uit de NAVO te stappen als zij niet over de brug zouden komen. Het bondgenootschap, met de VS als grote beschermheer, staat sinds zijn oprichting garant voor de veiligheid van Europese lidstaten.
Post denkt niet dat NAVO-bondgenoten daadwerkelijk 5 procent van het bbp gaan betalen. "Maar dat we meer moeten betalen, daar is iedereen het wel over eens", zegt Post, die benadrukt dat Trump als president van Amerika een flinke vinger in de pap heeft. "Ik denk dat Mark Rutte (Secretaris-generaal van de NAVO, red.) straks moet uitleggen dat we echt wel meer willen doen en als het dan bijvoorbeeld 3,5 procent wordt, dat te danken is aan president Trump."