Defensieminister Brekelmans wil onderhandelen over vredesoverleg Oekraïne, Paternotte waarschuwt: 'Gaat om onze veiligheid'
Minister Ruben Brekelmans (Defensie) sluit onderhandelingen tussen Rusland met Oekraïne niet langer uit. Voor Jan Paternotte (D66) is het vooral belangrijk dat Europa bij eventuele vredesgesprekken aan tafel zit. "Het gaat ook om onze veiligheid", zegt het Tweede Kamerlid.
De uitspraken van Brekelmans zijn enigszins opvallend, aangezien hij begin december nog zei dat onderhandelingen uitgesloten waren. Volgens de minister is het inmiddels aan de Europese leiders om de handschoen zelf op te pakken. "De vrees voor wat Donald Trump gaat doen als hij in het Witte Huis zit, is groot", duidt politiek verslaggever Tessa van Viegen in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
"Trump heeft gezegd dat hij binnen 24 uur een deal weet te forceren. Iedereen ziet dat Oekraïne er niet goed voorstaat, veel verliezen lijdt en zich afvraagt: welke kant gaat dit op? Aan de andere kant is er ook veel vrees over wat er gebeurt als Poetin niet gestopt wordt."
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky herhaalde deze week in het Europees parlement dat de Russen niet zomaar zullen stoppen. "Terwijl sommige Europese leiders misschien aan verkiezingen denken, wil Poetin deze oorlog winnen, hij zal niet uit zichzelf stoppen. We kunnen Rusland dwingen om vrede te sluiten. Dat is wat we het liefst willen."
Voor Paternotte is het duidelijk dat zowel Oekraïne en Europa heel graag vrede willen en Rusland niet. "Poetin gooit zelfs Noord-Koreaanse soldaten in de strijd. Hij is al 700.000 soldaten kwijt en gaat maar door. Voor de Russen staat iets anders op het spel. Zo lang de Russen aan het winnen zijn, willen ze helemaal geen vrede of een wapenstilstand."
Daarom is het belangrijk dat Europa aan tafel zit als er onderhandeld wordt, denkt de D66'er. "Je wil niet dat Trump en Poetin over Europa gaan besluiten", vervolgt Paternotte. "Het gaat om onze veiligheid. Als Russen straks heel Oekraïne onderwerpen en aan de grens met Hongarije, Slowakije en Polen staan, gaat het om onze veiligheid."
Paternotte denkt dat er meer financiële steun aan Oekraïne nodig is om te voorkomen dat de Russen terrein blijven winnen. "Het gaat heel slecht met de Russische economie, die is totaal oververhit. Als Oekraïne volgend jaar sterker staat, kan het (momentum, red.) omdraaien. Dan kan de Russische economie een enorme klap krijgen en heeft Poetin misschien wel reden om aan tafel te gaan om te praten over een wapenstilstand."
Europese vredesmacht in Oekraïne
Voormalig De Telegraaf-hoofdredacteur Sjuul Paradijs, eveneens aanwezig in de studio, vraagt of D66 ervoor zou openstaan als een Europese vredesmacht aanwezig is in Oekraïens grensgebied. "Daar moet Nederland aan bijdragen, maar alleen als heel veel andere landen dat ook doen en Poetin een reden heeft om niet aan te vallen", reageert Paternotte.
"Maar zo'n vredesmacht kan op dit moment niet zonder Amerikaanse steun", vervolgt de D66'er. "Trump zal alleen maar overtuigd worden van een heel grote Europese bijdrage. Als we bereid zijn daar aan mee te doen, hebben we ook een plek aan tafel.
Hoe wil D66 dit bekostigen?
Daarvoor moeten de uitgaven aan Defensie worden verhoogd van 2 procent van het bruto nationaal inkomen naar 3 procent. En waar Paternotte dat geld vandaan haalt? "Het eigen risico wil de coalitie verlagen. Wij zien dat deskundigen zeggen dat het leidt tot meer wachtlijsten en zien nu al dat de zorgpremie daardoor flink stijgt."
Met het terugdraaien van de verlaging van het eigen risico (vanaf 2027 naar 165 euro). "Ik denk niet dat we daar zoveel beter van worden", zegt Paternotte. "Niemand vindt het eigen risico leuk, maar iedereen weet dat zorg niet gratis is."