Defensieminister Brekelmans: 'Bij vrede tussen Oekraïne en Rusland wordt Russische dreiging alleen maar groter'

Mocht er vrede komen tussen Oekraïne en Rusland, wordt volgens minister van Defensie Ruben Brekelmans de Russische dreiging alleen maar groter. Dat zegt hij in WNL Op Zondag op NPO 1. "We hebben indicaties dat Rusland slechts iets meer dan een jaar nodig heeft om troepen naar de oostgrens van de NAVO te verplaatsen."

Brekelmans ziet dat veel mensen denken dat zodra er vrede is tussen Oekraïne en Rusland, de dreiging weg is. "Het tegenovergestelde is waar. Mochten de Russen hun troepen verplaatsen, hebben wij ook maar een jaar om daar een sterke tegenmacht tegenover te zetten."

Rusland kan NAVO testen

Volgens de minister is het reëel dat Nederland direct betrokken raakt bij een grootschalig gewapend conflict. "Als Rusland na een, in hun ogen, goede deal heeft gesloten, gaan ze wellicht met zelfvertrouwen proberen de NAVO te testen. Dan kan het zomaar escaleren. Als één land van de NAVO wordt aangevallen, worden we allemaal aangevallen. Dan moeten wij ook een bijdrage leveren."

Dat kan betekenen dat Nederlandse militairen richting de oostkant van de NAVO worden gestuurd. "Daarnaast zijn wij een doorvoerland. Tanks, munitie en ander militair materieel moet via onze havens die kant op."

Nederlanders moeten zich voorbereiden

Daarom moet de Nederlandse samenleving zich op alle mogelijke oorlogsscenario's voorbereiden. "Als Rusland ons wil raken, zullen ze ons elektriciteitsnetwerk of de watervoorziening aanvallen. Ze breken iedere dag in onze systemen in. Als wij ons op die scenario's voorbereiden en er geen paniek uitbreekt, heeft het veel minder zin voor ze om deze activiteiten te ondernemen."

"Het is een kleine moeite en we moeten niet in paniek raken, maar het is wel de huidige realiteit", voegt hij toe. Nederlandse burgers moeten zich voorbereiden op de mogelijke uitval van bijvoorbeeld internet, elektriciteit en water. "Maar ook dat betalingsverkeer een tijd niet doorgaat. Heb daarom altijd wat contant geld in huis."

Macron spreekt met Trump en Zelenski

Tijdens de heropening van de Notre-Dame in Parijs afgelopen zaterdag was aanstaand Amerikaans president Donald Trump uitgenodigd. President van Frankrijk Emmanuel Macron maakte van de gelegenheid gebruik door met zowel Trump als Oekraïens president Volodimir Zelenski te praten over de beëindiging van het bloedige conflict.

"Ik vind het slim van Macron", reageert Brekelmans. Trump heeft gezegd dat hij binnen een dag een deal wil sluiten zodra hij weer zijn intrede in het Witte Huis doet. "Zijn gesprekspartner is op dat moment natuurlijk Vladimir Poetin. De angst is dat hij heel snel over Oekraïne en Europa heen tot afspraken komt. Daarom is dit slim van Macron, zodat zowel Europa aan tafel komt en zodat Zelenski over de toekomst van zijn eigen land kan spreken."

Een snel einde aan de oorlog is echter niet realistisch, vervolgt hij. "En als er iets van een vredesbestand komt, is het de vraag in hoeverre dat houdbaar is. Poetin kijkt altijd hoe ver hij kan gaan. Zijn ambities reiken verder dan wat hij nu in handen heeft. Hij zou graag Odessa en Charkiv in willen nemen. Mocht er een afspraak komen, is het maar de vraag wie dat gaat handhaven."

Luister deze uitzending van WNL Op Zondag hier terug als podcast:

Oplossingen 'razend ingewikkeld'

Een bufferzone tussen het westen en het bezette deel van Oekraïne, een zogeheten West-Duitslandoplossing, kan mogelijk uitkomst bieden. "Maar de gesprekken en gedachten hierover staan nog in de kinderschoenen", terwijl de tweede presidentstermijn van Trump over zes weken ingaat.

Veel opties zijn "razend ingewikkeld" vanwege de omvang van Oekraïne. "Hoe ga je dit op een stevige manier inrichten? Dat is niet makkelijk", ziet Brekelmans. Hij benadrukt nooit opties uit te sluiten, waaronder het sturen van westerse militairen naar Oekraïne. "Maar, wij hebben altijd gezegd dat de NAVO en wij niet in een directe confrontatie met Rusland terecht willen komen. De hele situatie moet compleet anders zijn voordat wij daar iets gaan doen."

Deze discussie vindt plaats terwijl Oekraïne er aan het front niet goed voorstaat. "We zien dat Oekraïne terrein verliest." Als Oekraïne nu aan tafel gedwongen wordt, moeten ze concessies sluiten omdat ze geen stevige onderhandelingspositie hebben. "Daarom moeten we Oekraïne op de korte, maar ook op de lange termijn steunen. Rusland zal mogelijke vredesbestanden vanaf dag één gaan testen. Dan moet een stevig Oekraïne tegenover Poetin staan."