Dementie heeft ook een humorgehalte, vindt acteur Martin van Waardenberg: ‘Verdrietig zijn doe je maar in de auto’

De humor inzien van dementie. Dat is wat acteur en scenarist Martin van Waardenberg deed toen zijn moeder dement werd. ''Het klinkt gek, maar ik heb ontzettend met haar gelachen. Ik duwde haar in haar rolstoeltje van een hellinkje af. Daar zat een hoog humorgehalte in'', vertelt de Rotterdammer in WNL In de Kantine, waar hij samen met zijn dochter én collega Floortje aanschoof.

Martin van Waardenberg zit allesbehalve stil. Zijn film Ome Cor draait in bioscopen door het hele land en De Terugreis (winnaar van drie Gouden Kalveren) is de Nederlandse inzending voor de Oscars. De bioscoophit vertelt het verhaal van de Rotterdamse, nukkige Jaap die al bijna vijftig jaar samen is met Maartje. Zij lijdt aan alzheimer, hij begrijpt daar niets van. Op een reis naar Spanje komen ze nader tot elkaar.

''Jaap denkt in eerste instantie dat Maartje zo doet om hem te zieken. Hij kan die verandering niet aan. Gaandeweg de film komt hij erachter dat hij wel zal moeten. Het leven wordt nooit meer zoals het was'', aldus Martin.

De film kon rekenen op lovende recensies. Ook van dochter Floortje. ''De grappenmaker is in deze film nauwelijks aanwezig. Dat is verassend om te zien. Mijn vader was écht, geen typetje, maar een echte man.''

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Schudden in een wagentje

Martin verloor zijn moeder aan dementie. Naar eigen zeggen was ze echt van het padje. ''Ze zat in een tehuis in Heusden en ik ging wekelijks naar haar toe. Toen ze in een rolstoel kwam, reed ik rond met haar. Dat was heel komisch. Dan zat ze helemaal te schudden in zo'n wagentje. Ze wist niet meer wie ik was, dus ze noemde me Kees. Kan mij het nou schelen, dacht ik, dan ben ik nu Kees.''

Vond Martin het niet moeilijk dat zijn eigen moeder hem niet meer herkende? ''Ik doe niet zo aan moeilijk. Het gebeurt geleidelijk aan. Dan ben ik er voor haar. Dan moet je gewoon effe voor haar zorgen. Wat je er moeilijk aan vindt, moet je opzij zetten. Dat doe je op de terugweg in de auto. Dan wordt het wel verdrietig, maar niet waar ze bij is. Op dat moment moet je leuk zijn en ijs bestellen. Dat zat ik met een lange lepel in haar mummelmondje te voeren. Ze kon daar echt van genieten, dat vond ik echt leuk.''

De Terugreis kan zomaar een nominatie voor een Oscar krijgen. ''Maar die kans is nihil. Er zijn zoveel landen die een film inzenden. Daar blijven er uiteindelijk vijf van over.''

'Floortje is meesterlijk'

Momenteel zijn Martin en Floortje samen te zien in Opa Cor, het vervolg op Ome Cor. Martin: ''Floortje heeft een paar moeilijke en emotionele scenes, waarin ze echt verdrietig moet zijn. Dan moet je als actrice aan de bak. Maak je alleen vochtige ogen of komt er een echte traan? Je kunt het overdrijven, maar dat moet je ook weer niet doen, dan word je een huilebalk, zoals je bij Meryl Streep vaak ziet. Bij Floortje zit het allemaal op het randje en dat is meesterlijk.''

Is het lastig om met je vader samen te werken? Floortje: ''We doen het gewoon. Hij is kritisch op mij, maar ik ook op hem. Niet zozeer op zijn acteren, maar tijdens de viewing zei ik wel: dit is te lang, kan dat niet korter?''

Matthijs van Nieuwkerk

In Opa Cor wordt een blik BN'ers opengetrokken. Zo hebben Matthijs van Nieuwkerk, Gordon, Rob Kemps, Jochem Myer en Johan Derksen een gastrolletje. ''Je hoeft ze maar te bellen en ze zeggen ja'', vertelt Martin. ''Het heeft er denk ik mee te maken dat er een goed doel hangt aan de film. Een deel van de opbrengst gaat naar het Sophia Kinderziekenhuis. Ome Cor heeft 120.000 euro opgebracht, dus men is sowieso blij met een vervolg. De BN'ers acteren allemaal harstikke goed. Dat viel me enorm mee.''