Migratie-expert waarschuwt Europa: ‘Asielbeleid is neokoloniale zelfoverschatting’

Migratie-expert Jan van de Beek, auteur van het boek Migratiemagneet Nederland, is voorstander van strenger Europees asielbeleid. Volgens hem kan Europa het aantal migranten op lange termijn niet meer aan. "Het is neokoloniale zelfoverschatting."

De Telegraaf meldt vanochtend dat steeds meer asielzoekers naar de rechter stappen vanwege de lange wachttijden in het asielproces. Vorig jaar waren er 45.500 zaken in het asielrecht, dit jaar tot nu toe waren dat er ruim 56.000. "Het is het zoveelste bewijs dat de boel vastloopt en dat we een opvangcrisis én doorstroomcrisis hebben."

In zijn boek doet Van de Beek drie aanbevelingen om de geest weer in de fles te krijgen. Ten eerste pleit hij voor het ontmoedigen van asielzoekers, zoals Denemarken en Zweden dat doen, vertelt de schrijver in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Ze maken zich minder aantrekkelijk dan buurlanden en minder aantrekkelijk in het algemeen."

Maar dat brengt ook nadelen met zich mee. "Er ontstaat een race to the bottom; landen gaan elkaar beconcurreren en niet meer samenwerken. En de maatregelen zijn vaak ook niet heel sympathiek."

Het is voor Nederland in ieder geval belangrijk om beleid af te stemmen op buurlanden, zegt Van de Beek. "Als het gaat om bijvoorbeeld het opvangen van minderjarige asielzoekers en gezinshereniging zijn wij soepeler dan Duitsland. En als je aantrekkelijk bent, komen er relatief veel mensen."

Derde landen

Een andere maatregel die genomen kan worden om de asielinstroom te beperken, is het inschakelen van zogenaamde derde landen. Premier Dick Schoof erkende vorige week dat het kabinet onderzoekt om asielzoekers onder te brengen in Oeganda. In Australië werkt dit beleid goed, weet Van de Beek.

"Australië had te maken met veel bootvluchtelingen en een hoog aantal doden. Ze hebben gezegd: 'Jij bent op zoek naar veiligheid. Die gaan we je bieden, maar in een derde land'. Zij hebben twee derde landen ingeschakeld en het animo om naar Australië te komen daalde naar vrijwel nul. De meeste mensen komen namelijk niet voor veiligheid, maar voor een beter leven."

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze en andere afleveringen hier terug op NPO Start.

Het maken van afspraken met derde landen is mogelijk binnen het VN-Vluchtelingenverdrag. "De kern van dat verdrag is dat je mensen niet mag terug uitwijzen naar landen waar ze gegronde vrees voor vervolging hebben. Er staat nergens dat je mensen geen veiligheid mag bieden in een derde land."

'VN-Vluchtelingenverdrag herzien'

Zijn derde voorstel is om verdragen als het VN-Vluchtelingenverdrag grondig te herzien. "Dat zou de meest fundamentele oplossing zijn", zegt Van de Beek. Maar dat kan Nederland niet alleen. "Je zou binnen Europa een kopgroep moeten vormen. Veel mensen zeggen dat je dan een flater slaat in Brussel. Onzin! Alle Europese landen hebben hoofdpijn door asiel. Voor veel landen is het een enorme uitdaging, omdat de mensen die binnenkomen slecht integreren."

Van de Beek erkent dat het "heel ingrijpend" is om het VN-Vluchtelingenverdrag te wijzigen of zelfs op te zeggen. "Maar je moet wel bedenken: het verdrag is ooit getekend met het oog op de Tweede Wereldoorlog. Pas in 1961 is besloten dat het geldt voor alle tijden en landen. Maar mensen konden niet voorzien dat het wereldwijd zo'n groot probleem zou worden én zo inhumaan zou uitpakken."

'Neokoloniale zelfoverschatting'

De Europese buitengrenzen zijn de dodelijkste ter wereld, benadrukt de migratie-expert. "Er zijn letterlijk tienduizenden mensen om het leven gekomen, omdat wij hen lokken met asielrecht, maar ze eigenlijk niet willen hebben. Daarom laten we ze niet met een vliegtuig of veerboot komen en gaan mensen dood. Om aan die hypocrisie een eind te maken, moet je toe naar een ander systeem."

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Hij wil dat Europa enkel nog Europese vluchtelingen opvangt, zoals vluchtelingen uit Oekraïne. "Als Jezidi's (een etnische Koerdische minderheid, die met name in het noorden van Irak leeft, red.) worden vervolgd en ze kunnen nergens in de omgeving terecht, dan vang je die ook op, maar dat doe je bij wijze van uitzondering. In een ander geval vangt de Arabische Liga de Arabische wereld op en de Afrikaanse Unie doet het voor Afrika. Zo krijg je een betere verdeling over de wereld."

Volgens Van de Beek is er eigenlijk geen andere optie. "Wij nemen nu verantwoordelijkheid voor meer dan twee miljard mensen. Aan het eind van deze eeuw zijn dat naar verwachting van de Verenigde Naties meer dan vijf miljard. Het is neokoloniale zelfoverschatting. We kunnen het helemaal niet aan."