Frits Huffnagel over Mark Rutte: ‘Staatsman die Nederland vooruit heeft gebracht in vaart der volkeren’

Afzwaaiend premier Mark Rutte is in zijn veertien jaar in het Torentje een staatsman geworden. Dat zegt Frits Huffnagel, de campagnestrateeg van Rutte tijdens zijn eerste verkiezingen in 2006. “Hij is veel krachtiger geworden en heeft een enorm plichtsbesef.”

Rutte, de langstzittende premier die Nederland ooit heeft gehad, maakt dinsdag plaats voor zijn opvolger Dick Schoof. Door de jaren heen is hij gegroeid in zijn rol, zegt Huffnagel. In 2006 won Rutte nipt de veelbesproken strijd om het VVD-lijsttrekkerschap van Rita Verdonk, om uiteindelijk in 2010 als VVD-lijsttrekker premier van Nederland te worden.

“Het was natuurlijk wel het doel om de VVD groot te maken en Rutte premier. Maar dat dit veertien jaar lang zou duren, wist natuurlijk niemand op dat moment”, vertelt Huffnagel in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Hij herinnert zich de strijd met Verdonk nog goed. “Het waren heel spannende tijden. Interne verkiezingen zijn niet heel gebruikelijk in Nederland. Het zorgde ervoor dat de VVD ontzettend veel aandacht kreeg, wat in de peilingen enorm heeft geholpen.”

Rutte ‘veel krachtiger geworden’

Bij de verkiezingen in 2010 kreeg Verdonk, de nummer twee op de lijst van de VVD, meer stemmen dan Rutte, die premier werd. Toen leden een paar jaar eerder tussen de twee mochten kiezen, trok Rutte nipt aan het langste eind. Het had niet veel gescheeld of de politieke carrière van Rutte was in de kiem gesmoord, zegt Huffnagel. “Een politieke carrière hangt van heel veel toevalligheden aan elkaar.”

In zijn veertien jaar in het Torentje, is Rutte “veel krachtiger geworden”, zegt Huffnagel, die Rutte goed kent. “Hij heeft een enorm plichtsbesef. Hij heeft steeds het vertrouwen gekregen van de kiezer, zeker toen er crises uitbraken. Voor corona was hij al van plan om het stokje over te geven aan Klaas Dijkhoff. Die wilde niet en daarom heeft Rutte het zelf nog een keer gedaan.”

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

“Hij zat eigenlijk in de positie dat hij dacht: deze verkiezingen (2021, red.) gaan we niet winnen. Ik verlies voor de partij en dan kunnen ze op zoek naar een leider die met schone lei kan beginnen. Toen kwam corona en toen zei Nederland: wacht even, we hebben nu een premier nodig met ervaring en een man die de boel bij elkaar kan houden. Rutte kreeg dat vertrouwen.”

‘Als Rutte ergens is, maakt hij een grapje’

Politiek fotograaf Bart Maat maakte Rutte van dichtbij mee. “Wat sowieso heel bijzonder is aan Rutte als premier, is dat hij ontzettend toegankelijk is en heel vaak alleen over straat fietst of loopt. Rutte staat heel erg bekend als de jolige premier die altijd goedlachs is, maar hij kreeg ook de kritiek dat hij dingen weglacht. Heel veel mensen moeten hun best doen om vriendelijk te kijken. Bij Rutte is het juist andersom.”

Een foto van Rutte in het Oval Office in Washington achter het bureau van president Joe Biden, die achter hem staat, vindt Maat zijn meest memorabele foto van de premier. “Als Rutte ergens is, maakt hij een grapje. Dat was ook de sfeer tussen die twee. Rutte ging op de stoel zitten en pakte de telefoon op.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start. 

Als Rutte een fotograaf zag, zwaaide hij naar de camera. Maat: “Ook als er verder niemand was en Rutte zag je, begon hij te zwaaien. Dan dacht je: waarom doe je dit? Ik zou een hele serie kunnen maken van Rutte die naar de camera zwaait.”

‘Staatsman’

Volgens Huffnagel is dat een politiek trucje. ”Dat zwaaien hebben we gewoon overgenomen uit Amerika. Als een Amerikaanse president ergens komt, begint hij meteen te zwaaien. Daarmee wekt hij de indruk dat er heel veel mensen staan om hem te begroeten. Dat is een spel.”

Dat Rutte regelmatig voor het oog van de camera op de fiets stapte met een appel in zijn hand, is volgens Huffnagel daarentegen gewoon wie hij is. “Het is een man zonder opsmuk, daar houdt hij niet van.” Overigens kan Rutte in Brussel zijn fiets in de stalling laten staan. “Als secretaris-generaal van de NAVO zal het fietsen naar werk niet meer kunnen, vanwege de veiligheid.”

Zijn politieke foefjes heeft Rutte in de afgelopen jaren moeten leren, zegt Huffnagel. “Zoals hij in alles ontzettend gegroeid is. We zagen net die foto van de uitslag dat hij partijleider wordt. Veertien jaar later kan je zien dat het niet de makkelijkste baan van het land is. Er zitten wat grijze haren bij. Hij heeft het al met al goed gedaan. Hij is een staatsman geworden en heeft Nederland vooruit gebracht in de vaart der volkeren.”

Lees ook:

Van plat lullen op de markt tot behendig onder kritiek uitkomen: ‘Rutte bleef maar doorgaan, ook toen zijn tijd er al op zat’

Door: Peter Visser