Van EU-criticus naar hoofdrolspeler in Brussel: gerespecteerde Rutte neemt afscheid
Mark Rutte woont zijn laatste EU-top bij als premier. De VVD’er is in de afgelopen veertien jaar in Brussel uitgegroeid tot een oliemannetje en een graag geziene gast. “Hij begon als EU-criticus en is uitgerold tot hoofdrolspeler”, vertelt diplomatiedeskundige Robert van de Roer in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Toen Rutte voor het eerst als premier van Nederland het Europese toneel betrad, stelde hij zich op als criticaster, maar door de jaren heen is hij van perspectief veranderd. Als relatief klein land, heeft Nederland toch veel in de Europese melk te brokkelen en dat is ook dankzij de inzet van Rutte.
‘Men respecteert hem’
“Hij is oplossingsgericht en compromisbereid. Een echte pragmaticus”, omschrijft Van de Roer de afzwaaiend premier, die vanaf oktober officieel de nieuwe NAVO-chef wordt. Hij doelt onder meer op de Turkijedeal die Rutte wist te beklinken en op de recente verdeling van de posten binnen de EU. “Daar was hij tot het laatst bij betrokken.”
Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!
Rutte werd een prominente gast in Brussel op het moment dat de Groot-Brittannië uit de EU stapte. “Men respecteerde hem, omdat hij het gat van de Britten opvulde”, aldus de diplomatiedeskundige. “Nederland bokste boven zijn gewicht en dat heeft hij heel slim gedaan. Hij kreeg respect daarvoor.”
Dat respect kreeg hij ook van de twee grote spelers in de Europese Unie: Frankrijk en Duitsland, ofwel: Emmanuel Macron en Olaf Scholz. “Rutte was achter hen de informele nummer drie. Hij zat altijd in de bubbel van de oplossing en als je daarin zit, doe je ertoe.”
Dick Schoof
Rutte geeft het stokje over aan Dick Schoof. Van de Roer vraagt zich af of hij net zoals Rutte in de bubbel van de oplossing gaat zitten. Wordt het een kwestie van doseren of zal Nederland allerlei eisen deponeren in Brussel? “Het wordt een moeilijk spel voor Nederland. De tone of voice is heel belangrijk.”
Van de Roer adviseert Schoof vooral pragmatisch te zijn en niet té veel te eisen of verlangen van Brussel. “Dan stel je je op als een verwend en zeurderig kind. Dat werkt niet in een gemeenschap van 27 landen.”
Schoof begint binnen de EU op nul, wat volgens Van de Roer hét nadeel is van onze aanstaand premier. Om een beeld te schetsen: Rutte pakte zo de telefoon op en belde even met Macron, met Scholz of met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. “Het blijft mensenwerk”, doelt Van de Roer op het belang van persoonlijke relaties binnen de EU.
Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start.
Volgens Van de Roer hangt er nóg een nadeel aan Schoof: hij is een topambtenaar en is niet door het volk gekozen, in tegenstelling tot vele andere Europarlementariërs of politici in Brussel. De diplomatiedeskundige hoopt dat Schoof ondersteuning krijgt van ambtelijke adviseurs in Nederland, om de informatieachterstand bij te werken. Daar heeft Van de Roer vertrouwen in, maar werpt tegelijkertijd nog enkele kritische vragen op: “Hoe gaat hij om met de cameradruk, politieke druk en druk op het wereldtoneel?”
De poppetjes
Het zal in Brussel de komende twee dagen echt niet alleen maar over Rutte gaan. De oorlog in Oekraïne staat, al sinds de invasie, bij elke top hoog op de agenda. Daarnaast worden ook drie vacatures vervuld: voorzitter van de Europese Commissie, voorzitter van de Europese Raad en de functie van buitenlandchef.
Van de Roer denkt dat huidig Commissievoorzitter Ursula von der Leyen voor een extra termijn gaat, maar ze moet daar nog wel voor lobbyen in het Europees Parlement om een meerderheid te vinden. “De opvolger van Charles Michel (voorzitter Europese Raad, red.) wordt de Portugees António Costa, een socialist. De buitenlandchef wordt Kaja Kallas, de Estse premier. Daarmee is geografisch, politiek en gender verenigd op het hoogste niveau.”
Van de Roer hoopt dat de Von der Leyen, Costa en Kallas beter gaan samenwerken en zorgen voor een nieuwe wind. “Dat is wel nodig. De samenwerking moet anders. Vergeet niet dat radicaalrechts dominant is.”
Lees ook:
Na 12 jaar neemt Mark Rutte met stille trom afscheid: ‘Ik ga dit allemaal missen’
Door: Vick ten Wolde
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
‘Geld langs de beveiliging smokkelen was onderdeel van de strategie’
Na tientallen ontmoetingen met de undercoveragenten wordt Ramazan steeds loslippiger. Zal hij eindelijk iets loslaten over de gestolen diamanten? Een grote stroomstoring dreigt roet in het eten te gooien.
Podcastmakers Maaike Timmerman en Sandra van den Heuvel ontmoeten Marechaussee Jur die naar het Spaanse Valencia vliegt om August aan te houden: lukt het deze keer wel om het brein achter de tralies te krijgen?
Luister nu naar de podcast!
Voormalig minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker draagt nog steeds de littekens met zich mee die doen herinneren aan de zware val uit 2022. Ondanks deze…
Lees meerIn Den Haag zijn zaterdag veteranen geëerd die zich hebben ingezet tijdens de Tweede Wereldoorlog en latere missies. Ook koning Willem-Alexander was aanwezig in de…
Lees meerDoppen moeten vanaf maandag vastzitten aan plastic flessen en het wordt verboden om stokstaartjes te houden als huisdier. Op 1 juli gaan veel nieuwe wetswijzigingen…
Lees meerWie zaterdag de weg op gaat, moet rekening houden met veel files. Met bijna 200 kilometer file is het de drukste zaterdag van het jaar,…
Lees meerEen bezoeker van het hardstylefestival Defqon.1 in Biddinghuizen is in de nacht van vrijdag op zaterdag overleden. Het gaat om een 26-jarige man uit het…
Lees meerPepperspray is een verboden middel in Nederland. Alleen de politie mag dit onder strikte voorwaarden gebruiken. Onderzoeksjournalist van WNL Noa van Oostrom ondervond het hoogstpersoonlijk…
Lees meerIn Wellerlooi is vrijdagochtend bij een botsing met een tractor een wielrenner om het leven gekomen, meldt de politie. Het ongeluk gebeurde op de Tuinstraat…
Lees meerOfficieren van justitie hijsen zich normaal gesproken in een zwarte toga. Bij het Openbaar Ministerie van Noord Nederland gooien ze iets meer kleur in de…
Lees meerNederlandse vissers mogen in de Noordzee volgend jaar waarschijnlijk bijna driemaal zoveel tong vangen als dit jaar. Dat volgt uit een nieuw vangstadvies van de…
Lees meerVier mannen zijn woensdag in Zaandam opgepakt vanwege de vondst van 341,5 kilo heroïne met een straatwaarde van zo’n tien miljoen euro. Dat meldt het…
Lees meerDe gemeente Amsterdam wil dat meer kinderen in de hoofdstad een zwemdiploma halen, meldt wethouder Sofyan Mbarki (sport) vrijdag in een raadsbrief. In 2020 had…
Lees meerDe rechtbank in Antwerpen heeft twee Belgische onderdelen van pakketbezorger PostNL vrijgesproken in een zaak rond vermeende misstanden. Daarmee ontloopt de pakketbezorger boetes met een…
Lees meerWieger Hemmer ontvangt in het Hof van Charlois in Rotterdam weer spraakmakende gasten in WNL In de Kantine op NPO Radio 1. Hemmer ontvangt voormalig…
Lees meerEneco houdt voortaan standaard invloed op de hoeveelheid opgewekte stroom bij zakelijke klanten met meer dan honderd zonnepanelen op het dak. Dat gebeurt door zonnepanelen…
Lees meerHet hoogtepunt van het jaar? Daar hoeft Jan Willem van Gesink (35) uit Rhenen niet lang over na te denken. Racen op de Zwarte Cross,…
Lees meer