Onnodig, schadelijk of zelfs kankerverwekkend: ‘Complottheorieën over zonnebrand zijn klinkklare onzin’

Smeren, smeren en nog eens smeren is het devies bij tropische temperaturen, maar steeds meer mensen twijfelen aan het effect van zonnebrand of vrezen zelfs dat de crème juist huidkanker veroorzaakt. Oorzaak? Influencers die de gekste complottheorieën de wereld in slingeren. Huisarts Stefan van Rooijen veegt alle desinformatie van tafel.

”Ik smeer geen dingen op mijn huid die ik niet zou opeten of überhaupt kan uitspreken”, roept een influencer op TikTok. Een andere ‘internet-grootheid’ meent op Instagram dat onze voorouders ook geen zonnebrand gebruikten, buiten leefden en ”geen huidkanker kregen”. Weer een ander stelt dat meer en meer mensen huidkanker krijgen, terwijl we ook meer en meer zonnebrand gebruiken. ”It makes no sense”, roept de Amerikaan.

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Dergelijke complottheorieën doen niet alleen in de Verenigde Staten de ronde, maar winnen ook in Nederland steeds meer terrein. Mensen delen berichten over de gevaren van zonnebrand op sociale media of gebruiken WhatsApp om hun woord te verkondigen.

”Zonnebrandcrème is niet schadelijk en niet kankerverwekkend”, zegt huisarts Van Rooijen stellig in Goedemorgen Nederland op NPO 1. ”Er zitten ook geen hormonen in die schade kunnen doen. Wat wél schade geeft? Geen crème gebruiken.”

De huisarts adviseert om de twee uur goed te smeren. ”Zonnebrand die in Nederland en de rest van Europa op de markt is, is goed getest.”

Vergrijzing

Volgens het KWF is huidkanker de meest voorkomende soort kanker in Nederland. ”De afgelopen 10 jaar is het aantal mensen met huidkanker meer dan verdubbeld. In 2023 kregen 77.000 Nederlanders de diagnose huidkanker. Ongeveer 1.000 mensen per jaar overlijden door de ziekte. Meestal komt huidkanker door teveel blootstelling aan uv-straling of de zonnebank”, aldus KWF. Goed smeren is dan ook het advies.

Hoe komt het dan dat meer Nederlanders huidkanker krijgen? Door bevolkingsgroei en vergrijzing. Ouderen lopen meer risico op de ziekte, stelt het Integraal Kankercentrum Nederland.

Boek

Demissionair minister Robbert Dijkgraaf, te gast in Goedemorgen Nederland, maakt zich zorgen over complottheorieën die op sociale media de ronde doen. ”Het is onvoorstelbaar. Met veel pijn en moeite hebben we begrepen dat de zon ook schadelijk is en dat er een eenvoudig hulpmiddel is. Complottheorieën ondergraven dat.”

Het is een groter verschijnsel, aldus Dijkgraaf. ”We hebben zoveel meer kennis, maar we schieten onszelf in de voet door sociale media, die ongecontroleerd zijn en dit soort nepnieuws verspreiden.” De demissionair minister hoopt op een kentering. ”Laatst sprak ik met studenten. Eentje zei: als ik echt iets wil weten, zoek ik het op in een boek.”

CDA: Rusland moet zelf betalen voor oorlogsschade in Oekraïne

Door: Michiel van Renselaar