Generaal buiten dienst Mart de Kruif over 80 jaar D-Day: ‘We moeten opnieuw een prijs betalen voor vrijheid’

Nederland zal een hoge prijs moeten betalen om Oekraïne te steunen in de oorlog met Rusland, zoals de geallieerden dat deden in de Tweede Wereldoorlog. Dat stelt generaal buiten dienst Mart de Kruif in aanloop naar de herdenking van D-Day. Donderdag is het precies tachtig jaar geleden dat 150.000 soldaten de stranden van Normandië bestormden om de Duitsers te verslaan.

''D-Day laat zien dat de prijs die je moet betalen om je vrijheid terug te krijgen ontzettend hoog is. Zoals de Amerikanen zeggen: als je oorlog wil voorkomen, moet je voorbereid zijn op oorlog, want de prijs is te hoog om de vrijheid te herwinnen. Dat geldt nu weer'', zegt De Kruif in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Tachtig jaar na D-Day staat onze vrijheid onder druk, zegt de generaal buiten dienst. ''Moeten we die prijs gaan betalen om Oekraïne te steunen in een oorlog die ook onze oorlog is? Voor mij is dat geen vraag. Voor mij is dat een uitroepteken.''

'D-Day nu ondenkbaar'

De dappere 150.000 soldaten hadden 50.000 voertuigen, 11.000 vliegtuigen en 7.000 schepen tot hun beschikking. D-Day zou in de nabije toekomst ondenkbaar zijn. We hebben de mensen en het materieel simpelweg niet, zegt De Kruif. ''Er is één land dat het zou kunnen en dat is de grote bondgenoot aan de overkant van de plas, maar ze hebben niet zoveel mensen meer die ze kunnen verliezen.''

Aan D-Day en de periode daarna ging een lange voorbereiding vooraf. ''Je kunt het maar één keer doen. Het lukt of het lukt niet. Zo niet, dan waren we bevrijd door de Russen. Dan had de hele wereld er anders uitgezien. De geallieerden wisten dat West-Europa bevrijd moest worden, maar dat kon niet vanuit Italië. Het moest vanuit het hart van Europa. Ze zijn er jaren mee bezig geweest, met een klein clubje. Het moest geheim blijven.''

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Waarom werd er gekozen voor Normandië? ''Omdat de Duitsers dachten dat de geallieerden de kortste weg zouden kiezen. Van Dover in Engeland naar Calais in Frankrijk. De geallieerde hebben daar de beste generaal, George Patton, neergezet met een apart radionetwerk om de Duitsers te laten zien: hier gaan we komen. Het was een afleidingsmanoeuvre. Ze hadden een plek nodig waar veel soldaten konden landen. Dat kon bij Calais niet, maar bij Normandië wel.''

Dwangarbeider

De Tweede Wereldoorlog speelde een grote rol in de jeugd van de generaal buiten dienst. Zijn ouders en hij hebben Normandië bezocht. De Kruif: ''Mijn vader was drie jaar lang dwangarbeider in Duitsland. Mijn moeder was vijftien toen de oorlog begon. Ze heeft meegemaakt dat de Joodse leraar Duits uit de klas werd gehaald. Mijn ouders namen me altijd mee naar plekken uit de oorlog. Mijn vader zei altijd: vrijheid is een werkwoord. Hij zei ook: je moet kunnen vergeven, je mag de Duitsers van nu niet straffen voor wat hun ouders of grootouders hebben gedaan.''