D66 waarschuwt voor ‘extreemrechts’ in Brussel en kijkt naar VVD: ‘Gaan ze hetzelfde doen als in Nederland?’

D66-leider Rob Jetten hoopt de opmars van radicaal-rechts een halt toe te roepen tijdens de Europese stembusgang. “Ze willen de EU van binnenuit kapotmaken. Dat zou niet in het belang zijn van Nederland. Ik kies voor een sterk Europa”, zegt Jetten in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De liberaal hoopt dat Nederland morgen massaal gaat stemmen. “Europa brengt ons vrede en veiligheid en aan Europese handel verdienen Nederlanders ontzettend veel geld. En als je de migratiecrisis en klimaatcrisis het hoofd wil bieden, dan helpt Europa dat ook op een goedkope en heel effectieve manier te doen.”

Hij vreest voor een zege van ‘extreemrechts’. “We zagen vroeger dat extreemrechtse partijen dreigden de Europese Unie te verlaten. Nu willen ze lid blijven en van binnenuit de samenwerking kapotmaken. Dat zou niet in het belang van Nederland zijn. Ik zeg: kies voor een sterk Europa, zodat we de Nederlandse belangen kunnen dienen.”

De “grote vraag is of normale, conservatieve partijen als de VDD” in Europa met de radicaal-rechtse partijen willen samenwerken, zegt Jetten. “De VVD heeft in Nederland extreemrechts in het zadel geholpen. Ik maak een andere keuze als liberale partij.”

VVD ‘in moeilijke positie gemanoeuvreerd’

Volgens Jetten heeft de VVD zich “in een moeilijke positie gemanoeuvreerd” door in Nederland een samenwerking aan te gaan met de PVV. De liberale Renew-fractie in het Europees Parlement heeft verklaard niet met uiterst rechtse partijen samen te werken. Nu de VVD dat thuis in Nederland wel doet, past zij niet meer binnen de fractie, vinden lijsttrekkers Sandro Gozi (Italia Viva) en Valérie Hayer (Renaissance).

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Jetten, die met zijn partij deel uitmaakt van dezelfde Europese fractie, wil niet zeggen of de VVD moet vertrekken. Wel zegt hij: “We hebben in maart als Europese liberalen afgesproken: we gaan nooit en ten nimmer met extreemrechts samenwerken. Met name omdat we een sterk Europa nodig hebben om de problemen van vandaag op te lossen. Dat werkt niet met extreemrechts.”

PVV ‘laf’

Hij vindt het “laf” dat de PVV een medialuwe campagne houdt. “Gisteren bij de stemmingen in de Tweede Kamer stemde de PVV nog voor een motie om een referendum over een Nexit te houden. Dat zou echt heel erg dom zijn, omdat we veel geld verdienen in Europa. Een Nexit raakt Nederlanders meteen in de portemonnee. En wil je migratie in goede banen leiden, dan doe je dat echt met goede Europese afspraken.”

De PVV was ook uitgenodigd om te gast te zijn in Goedemorgen Nederland, maar bedankte. “Als partijleider van een grote partij moet je aan tafel gaan zitten om te vertellen wat je plannen voor de Europese Unie zijn”, vindt Jetten.

‘Poetin staat met legers voor de deur’

D66-lijsttrekker voor de Europese verkiezingen Gerben-Jan Gerbrandy zat tussen 2009 en 2019 in het Europees Parlement. Nu wil hij terugkeren om tegen radicaal-rechtse partijen te strijden. “Als ik kijk naar de grote uitdagingen waar we in Nederland en Europa voor staan, veiligheid, Poetin die met zijn legers voor de deur staat, maar ook de Europese economie en klimaat en natuur, dan vraag dat allemaal om een heel sterk Europa.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start. 

“Sinds de Tweede Wereldoorlog hebben we vrede en veiligheid in Nederland en Europa. We zijn er zo aan gewend geraakt. Maar daar moeten we ons echt voor inspannen”, waarschuwt Gerbrandy. “En dat kan alleen als we in Europa heel sterk samenwerken. Radicaal-rechts wil dat niet. Zij willen Europa afbreken, terwijl D66 Europa juist wil versterken.”

‘Ga ministerschap missen’

Nu de formerende partijen in eigen land een hoofdlijnenakkoord hebben gesloten, is de verwachting dat er binnen enkele weken een nieuw kabinet op het bordes staat. Dat betekent ook het afscheid van Jetten als minister van Klimaat en Energie. “Ik ga het wel missen.”

Hij gaat verder: “We hebben in 2,5 jaar ontzettend veel gedaan om Nederland in de groene stand te krijgen en de energierekening te verlagen, maar het is ook tijd voor een nieuw kabinet. Ik ben helemaal klaar voor de rol van oppositieleider in de Tweede Kamer.”

Hij weet niet of hij een opvolger krijgt. “De partijen hebben afgesproken dat ze de klimaatdoelen overeind houden, maar er zitten afspraken in het hoofdlijnenakkoord die niet verstandig zijn voor goed klimaatbeleid. Ik ben heel benieuwd wie mijn opvolger wordt. Ik hoop in ieder geval niet dat ik de laatste ben.

“Dat extreme weer gaat de komende tijd alleen maar door en heeft enorme impact op de volksgezondheid, bijvoorbeeld als we een extreem hete zomer krijgen. Maar kijk ook naar boeren, die te maken hebben met ontzettend natte akkers. Dus klimaatbeleid is uiteindelijk in het belang van ons allemaal”, aldus Jetten.

Lees ook: 

VVD-lijstrekker in Europa Malik Azmani hekelt migratieaanpak rechts-radicale partijen: ‘Ze zitten nooit aan onderhandelingstafel’

Door: Peter Visser