Hakken PVV, VVD, NSC en BBB eindelijk de knopen door? ‘Wensdenken overstijgt realiteitszin’

Met de deadline om de hoek, wordt de druk op PVV, VVD, NSC en BBB alsmaar groter om een akkoord op hoofdlijnen te smeden. Gaat het de formerende partijen dan eindelijk lukken? “Kijk naar wat je verbindt in plaats van verdeelt”, adviseert politiek commentator van De Telegraaf Wouter de Winther in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De deadline is 15 mei. Dan leveren informateurs Richard van Zwol en Elbert Dijkgraaf hun rapport in bij de Tweede Kamer. Dat het tot de laatste dag duurt om het rond te krijgen, gebeurt vaker in de politiek, zegt De Winther. “Het gaat over onderhandelen. Je probeert tot het laatste moment alles eruit te halen en je eigen agenda in een hoofdlijnenakkoord te krijgen.”

‘Wensdenken overstijgt realiteitszin’

Dat de partijen nog in die fase zitten, blijkt wel uit hoe de fractievoorzitters naar buiten treden. Niemand geeft vooralsnog duidelijkheid over de stand van zaken. “Dat geldt voor alle partijen. Het wensdenken overstijgt de realiteitszin.”

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Hij bedoelt dat bijvoorbeeld Caroline van der Plas (BBB) voor een formatievergadering roept dat ze eruit kunnen komen, maar dat Geert Wilders (PVV) en Pieter Omtzigt (NSC) na afloop zeggen daar nog niet zeker van te zijn. “Er is meer tijd nodig en er moet meer overlegd worden. Daarvoor nemen ze vandaag, en waarschijnlijk tot en met maandag, om dat voor elkaar te krijgen.”

Kritiek Timmermans

Het geduld van de linkse partijen raakt langzaam op. Leider van GroenLinks-PvdA Frans Timmermans zei gisteren dat de formerende partijen ‘een loopje nemen met de rechtsstaat door valselijk een crisissituatie uit te roepen’. Op die manier onttrekken PVV, VVD, NSC en BBB zich aan de regels van de rechtsstaat, vindt Timmermans.

Het is de vraag of het handig is van Timmermans om zich zo te uiten. Want als het op rechts niet lukt, is de beurt misschien aan zijn partij om te formeren met bijvoorbeeld VVD en NSC. “Ik weet niet of dat veel kans van slagen heeft”, reageert De Winther. “Dat is voor het realiseren van de agenda van VVD en NSC best een uitdaging.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start. 

Hij denkt dat die drie partijen nóg verder uit elkaar liggen. “Ze hebben enorm verschillende opvattingen over de toekomst van Nederland.” Daarom adviseert De Winther te kijken naar “wat je verbindt in plaats van verdeelt, in die rechtse kliek. Er zijn best veel overeenkomsten”.

Waarom horen we nog niks?

Het volk wacht al lang op antwoorden, maar ook dat is niet vreemd volgens De Winther. Zelfs niet als het gaat over onderwerpen zonder ideologische insteek, zoals infrastructuur. Ook daar reppen de partijen niet over. Dat komt omdat partijen nog niet precies weten wat ze willen. “Als je afspreekt om vier miljard in infrastructuur te steken en je merkt dat je elders vier miljard tekortkomt, dan kan je daarmee schuiven en komen eerdere afspraken op losse schroeven te staan.”

Als reactie daarop kan een van de onderhandelaars zeggen daar geen handtekening meer onder te willen zetten. “Alles blijft in beweging tot het laatste moment, omdat je dan nog met de financiële middelen kan schuiven.”

Zolang ze blijven praten en uitstralen dat het mogelijk is, is er een kans dat het kwartet eruit komt, denkt De Winther. “Ik hoop dat we snel een kabinet krijgen.”

Lees ook:

Henri Bontenbal (CDA) noemt formatievoortgang ‘amateuristisch’: ‘Wat hebben ze de afgelopen maanden dan gedaan?’

Door: Vick ten Wolde